Erken Cumhuriyet Döneminde Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Mekânsal Dönüşüm
Abstract views: 59 / PDF downloads: 44
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14257226Anahtar Kelimeler:
Erken Cumhuriyet Dönemi, Toplumsal Cinsiyet, Mekansal Dönüşüm, ModernleşmeÖzet
Erken Cumhuriyet Dönemi'nde toplumsal cinsiyet ve mekânsal dönüşüm üzerine odaklanan bu çalışma, Türkiye’nin modernleşme sürecinde toplumsal cinsiyet normlarının nasıl yeniden tanımlandığını ve bu sürecin mekânsal düzenlemelere nasıl yansıdığını incelemektedir. Osmanlı İmparatorluğu’ndan devralınan patriarkal yapının Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte dönüştürülmesi, kadının kamusal alandaki yerinin güçlendirilmesi ve mekânsal kullanımın yeniden düzenlenmesi, modern ulusal kimliğin inşasında kritik bir rol oynamıştır. Çalışma, kadınların kamusal ve özel mekânlardaki görünürlüğünün artmasının, toplumsal cinsiyet eşitliği yolunda önemli bir adım olduğunu ortaya koyarken, bu değişim sürecinin sosyo-ekonomik ve coğrafi farklılıklara bağlı olarak çeşitlilik gösterdiğini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, Cumhuriyet dönemi toplumsal cinsiyet politikaları ile mekânsal dönüşüm arasındaki ilişki, Türkiye’nin modernleşme tarihine dair yeni bir bakış açısı sunmaktadır.
Referanslar
Akşin, S. (2007). Kısa Türkiye tarihi. Türkiye İş Bankası Yayınları.
Arslan, Ş. (2000). Ders kitaplarında cinsiyetçilik. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları.
Aslanoğlu, İ. (2001). Erken Cumhuriyet dönemi mimarlığı 1923-1938. Bilge Kültür Sanat.
Asiliskender, B. (2004). Kimlik, Mekân ve yer deneyimi. Kültür ve İletişim, 7(2)(14), 73-94.
Batuman, B. (2009). Mekân, Kimlik ve Sosyal Çatışma: Cumhuriyet’in Kamusal Mekânı Olarak Kızılay Meydanı. Güven Arif Sargın (Der.), Başkent Üzerine Mekân-Politik Tezler: Ankara’nın Kamusal Yüzleri içinde (s. 41-77). İletişim Yayınları.
Bozdoğan, S. (2005). Türk Mimari Kültüründe Modernizm: Genel Bir Bakış. Sibel Bozdoğan ve Reşat Kasaba (Eds.), Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik içinde (s. 118-135). Tarih Vakfı Yurt Yayınlar.
Caporal, B. (1982). Kemalizmde ve Kemalizm sonrasında Türk kadını. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Çakır, S. (2021). Osmanlı kadın hareketi. Metis Yayıncılık.
Göle, N. (2001). Modern mahrem. Metis Yayınları.
Göle, Nilüfer. (2009). Modernist Kamusal Alan ve İslami Ahlak. Nilüfer Göle (Ed.), İslam’ın Yeni Kamusal Yüzleri içinde (s. 19-40). Metis Yayınları.
Güzel, Ş. (1985). Tanzimat'tan Cumhuriyet’e Toplumsal Değişim ve Kadın. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi (5), 858-876. İletişim Yayınları.
Kadıoğlu, A. (1998). Cinselliğin İnkârı: Büyük Toplumsal Projelerin Nesnesi Olarak Türk Kadınları. Ayşegül Berktay (Ed.), 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler içinde (s. 89-100). Tarih Vakfı Yayınları.
Kahraman, H. B. (2002). Bir Zihniyet, Kurum ve Kimlik Kurucusu Olarak Batılılaşma. Murat Gültekingil ve Tanıl Bora (Eds.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık içinde (s. 125-140). İletişim Yayınları.
Kurnaz, Ş. (1996). II.Meşrutiyet döneminde Türk kadını. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Lico, G. R. A. (2001). Architecture and sexuality: The politics of gendered space. Humanities Diliman: A Philippine Journal of Humanities, 2(1), 30-44.
Mimar Abidin. (1931). Müstakil ev. Arkitekt, 2, 42-43.
Öktem, S. (2004). Türkiye Cumhuriyeti’nde modernleşme hareketi; Karabük demir çelik fabrikaları yerleşim örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. (152176), Fen Bilimler Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi.
Ölçen, A. N. (t.y.). Halkevleri’nin kuruluşu ve etkinlikleri. İnönü Vakfı. 5 Ocak 2024. https://www.ismetinonu.org.tr/halkevlerinin-kurulusu-ve-etkinlikleri/
Özbay, Ferhunde. (1995). Kadınların Ev İçi ve Ev Dışı Uğraşlarındaki Değişme. Şirin Tekeli (Haz.), 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar içinde (s. 115-140). İletişim Yayınları.
Özbay, F. (1996). Evler, Kadınlar ve Evkadınları. Emine M. Komut (Ed.), Diğerlerinin Konut Sorunları, Habitat II Ön Konferansı içinde (s. 52–64). TBMMOB Mimarlar Odası.
Sertel, S. (2013). Tunceli’de açılan halkevleri ve halkodaları (1937-1951). Tarih Okulu Dergisi (TOD), 6(XV), 205-260. DOI: http://dx.doi.org/10.14225/Joh279
Tekeli, İ. (1998), Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması. Yıldız Sey (Ed.), 75. Yılda Değişen Kent ve Mimarlık içinde (s.1-24). Tarih Vakfı Yayınları ve Türkiye İş Bankası Yayınları.
Tekeli, Ş. (1985). “Kadın”, Cumhuriyet dönemi Türkiye ansiklopedisi. İletişim Yayınları.
Tunçer, M. (2008). Ankara’da kentsel kimlik oluşumu, değişimi, bu bağlamda kentsel koruma ve dönüşüm projeleri. TMMOB, Mimarlar Odası Ankara Şubesi.
Zengin, A. (2009). Devletin Cinsel Kıyıları: İstanbul’da Fuhşun Mekânları. Ayten Alkan (Ed.), Cins Cins Mekân içinde (s. 264-283). Varlık Yayınları
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.