Doğal Afetlerin Sosyal Yaşama, Bütçeye ve Ekonomiye Etkileri


Abstract views: 99 / PDF downloads: 45

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15314063

Anahtar Kelimeler:

Doğal Afet, Bütçe, Ekonomik Kalkınma, Sosyal Yaşam Seviyesi

Özet

Bu çalışmanın amacı doğal afetlerin sosyal yaşama, bütçeye ve ekonomiye etkilerinin incelenmesidir. Doğal afetler ülkelerin ekonomik açıdan zarar görmesine, sosyal yaşamın olumsuz etkilenmesine ve bütçenin kaynaklarının harcanarak kamu gücünün hizmetlerinin aksamasına neden olmaktadır. Dolayısıyla önlenemeyen doğal afetler her ülke için olası sorunlardan birisidir. Bu bağlamda her ülkenin herhangi bir afet sırasında; ülke ekonomisini, toplumu ve ülkenin kaynaklarını en iyi şekilde koruması ve oluşan sorunları en az zararla ve en kısa zamanda çözmesi gerekmektedir. Ülkelerin doğal afetler karşısında alacağı önlemler, oluşan sorunları çözme ve mevcut kaynakları en iyi şekilde kullanma açısından yapılacak olan bilimsel çalışmaların önemli katkılar sunabileceği düşüncesiyle bu çalışmanın yapılması planlanmıştır.

Bu çalışmaya ilişkin raporun hazırlanmasında tümdengelim yöntemi kapsamında, alanda yapılmış araştırmalar, kitaplar, raporlar, internet kaynakları ve diğer yazılı kaynaklardan yararlanarak bilimsel verilere dayalı karşılaştırmalar yapılarak elde edilen sonuçlar, araştırmacılar, işletmeler, kamu kurumları ve diğer ilgilenen tarafların bilgisine sunulmuştur.

Referanslar

AFAD (2023). Dünyada ve Türkiye’de Afet Finansmanı [Teknik Rapor]. Ankara: Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürlüğü.

Akar, S. (2013). Doğal afetlerin kamu maliyesine ve makroekonomiye etkileri: Türkiye değerlendirmesi.Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 11(21), 185- 206.

Akar, S. (2013). Doğal afetlerin kamu maliyesi üzerine etkisi: Türkiye örneği (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).

Akbulut, H. & Yereli, A. B. (2016). Kamu gelirleri ve kamu harcamaları nedensellik ilişkisi: 2006-2015 dönemi için Türkiye örneği. Sosyoekonomi, 24(27), 103-120.

Altay, A. (2017). Karmaşıklık kuramı, afetler ve kamu politikaları (Ed.) Ö. Önder & M. Yaman, Dumlupınar Üniversitesi Afet ve Acil Durum Yönetiminde Kurumlararası İşbirliği ve Yönetim Çalıştayı. Ekin Yayıncılık.

Altun, T. (2019). Doğal afet önlemlerinin politik ekonomisi. International Journal of Public Finance, 4(1), 75-98.https://doi.org/10.30927/ijpf.585338.

Anbar, D. A. A. (2008). İklim değişikliğinin finansal hizmet sektörüne etkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 223-253.

Atlı, A. (2006). Afet yönetimi kapsamında deprem açısından Japonya ev Türkiye örneklerinde kurumsal yapılanma. 1. Baskı, Asil Yayın Dağıtım.

Bardakçı, H. & Demirtaş, F. (2023). Doğal afetlerin dış ticarete etkisi: 2023 Türkiye depremleri ve sonuçlarının değerlendirilmesi. Avrasya Dosyası, 14(1), 171-191.

Başoğlu, A. (2014). Küresel iklim değişikliğinin ekonomik etkileri. Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 175-196.

Bayram, E. (2023). Seçilen ülkelerde doğal afetlerin vergi politikaları üzerine etkisi= The effect of natural disasters on tax policies in selected countries (Master's thesis, Sakarya Üniversitesi).

Benson, C. & Clay, E. (2003). Economic and financial impacts of natural disasters: an assessment of their effects and options for mitigation: synthesis report. Overseas Development Institute.

Bol, G. K. & van Niekerk, D. (2023). Climate Change and the Rising Disaster Risk in Africa. S. D’Amico ve F. De Pascale (Ed.). Geohazards and disaster risk reduction: Multidisciplinary and ıntegrated approaches içinde (181-210). Cham: Springer International Publishing.

Cevik, M. S., & Huang, G. (2018). How to manage the fiscal costs of natural disasters. International Monetary Fund.

Demir, M. & Çelik, A. (2023). Doğal afetlerle mücadelede kamu politikaları sosyal, ekonomik ve mali etkiler. Gazi Kitabevi.

Demiralp, S. (2023). Depremlerin Türkiye ekonomisine maliyeti ne olacak. https://www.bbc.com/turkce/articles/ cz7rre57ky1o

Demirdelen, S., & Çakıcı, A. B. (2021). İlkokul/ortaokul öğretmenlerinin doğal afet okuryazarlık düzeyleri: Osmaniye ili örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 532-541. https://doi.org/10. 37989/gumussagbil.870607

Di Tommaso, C., Foglia, M., & Pacelli, V. (2023). The impact and the contagion effect of natural disasters on sovereign credit risk. An empirical investigation. International Review of Financial Analysis, 87, 1-18.https://doi.org/10.1016/j.irfa.2023.102578.

Eğilmez, M. (2019). Ekonomi sözlüğü. Web: http://www. mahfiegilmez. com/p/ekonomi-sozlugu. html, 20, 2019.

Eker, A. (2002). Maliye politikası:(Teori, ilkeler ve yöntemler). Anadolu Matbaası.

Elçi, S. & Can, İ. (2023). İklim değişiklikleri ve doğal afetler bağlamında finansal kriz yönetimi: 2011 yılı Van depremi örneği. Ankara: İksadYayinevi, 1-168.DOI: https://dx.doi.org/10.5281/zenodo.8244809.

Erbeyin, E. E. & Özpençe, Ö. (2014). Borçlanma politikaları ışığında türkiye'deki borçlanma stratejisi'nin hukuksal değerlendirmesi. Journal of International Social Research, 7(31).

Esen, A. (2023). Dirençli şehirler oluşturma ve afet zararlarını azaltmada kamu yönetiminin yeri. Avrasya Dosyası, 14(1), 1-76.

Güneş, İ. & Akdoğan, G. M. (2023). Küresel afet maliyetleri. Kamu Maliyesinde Teorik ve Uygulamalı Çalışmalar, Editörler: Mete Dibo,Cevat Tosun,Necmi Ocak,Emre Özyerden, Ekin Yayınevi, ss.23-46.

Karabulut, D. & Bekler, T. (2019). Doğal afetlerin çocuklar ve ergenler üzerindeki etkileri.Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 368-376. DOI: 10.21324/dacd.500356.

Karatağ, M. E. (2021). Doğal afetlerin ekonomik büyümeye etkileri: Türkiye 1960-2018 dönemi (Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi).

Marangoz, M. & İzci, Ç. (2023). Doğal afetlerin ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerinin 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler bağlamında girişimciler açısından değerlendirilmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 24(52), 1-30.

Nam, B. H.,Choi, S., Copeland, T., & Kim, Y. J. (2023). Socialvulnerabilityandgeohazards: reviewandımplications.S. D'Amico ve F. De Pascale, (Ed.). Geohazardsanddisaster risk reduction: Multidisciplinary andıntegratedapproaches, içinde (3-37). Cham: Springer International Publishing.

Noy, I. (2009). Themacroeconomicconsequences of disasters. Journal of Development Economics, 88(2), 221-231.

Omićević, N., & Šćitaroci, B. B. O. (2023). The urban rehabilitation of post-disasterscapes. Springer Nature. https://doi.org/10.1007/978-981-19-9505-7.

Özer, Y. E. (2017). Afet Konusundaki Algı ve Yerel Aktörlerin Sorumlulukları. Sayıştay Dergisi, (106), 1-34.

Özsalman, E. & Yıldırım, U. T. (2024). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinin dış ticaret üzerindeki etkileri: 11 il örneği. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 15, 598-617. https://doi.org/10. 54688/ayd.1411837.

Panwar, V. & Sen, S. (2020). Fiscal repercussions of natural disasters: stylized facts and panel data evidences from India. Natural Hazards Review, 21(2), 04020011.

Pehlivan, O. (2009). Kamu maliyesi. Derya Kitabevi.

Pehlivan, O. (2018). Devlet bütçesi (7. bs.). Celepler Matbaacılık Yayın ve Dağıtım.

Pelling, M., Özerdem, A. & Barakat, S. (2002). The macro-economic impact of disasters. Progress in Development Studies, 2(4), 283-305.

Scott-Joseph, A. (2010). Financing recovery: ımplications of natural disaster ındebtedness on the fiscal sustainability of the eastern caribbean currency unit (ECCU). Journal of Business, Finance and Economics in Emerging Economies, 5(2), 2-36.

Smith, V. K., Carbone, J. C., Pope, J. C., Hallstrom, D. G., & Darden, M. E. (2022). Adjusting to natural disasters. In The economics of environmental risk (pp. 297-314). Edward Elgar Publishing.

Sözcü, U. (2019). Doğal afetler ve doğal afet okuryazarlığı. Pegem Akademi.

Susam, N. (2016). Kamu maliyesi: temel kavram ve esaslar. Beta Yayınları.

Şeker, B. D. (2023). Doğal afetlerin göç üzerindeki etkileri: depremler ve Türkiye. Göç Dergisi, 10(2), 173-187.DOI: https://doi.org/10.33182/gd.v10i2.875.

Tetik, N. & Akbulut, İ. İ. (2023). 6 Şubat 2023’te yaşanan depremin ekonomik ve finansal etkileri: İhracat üzerinden bir inceleme. İçinde M. Öztürk ve M. Kırca (Ed.), Kahramanmaraş Merkezli Depremler Sonrası için Akademik Öneriler, (ss. 93-103). Özgür Yayınevi.

Tüğen, K. (2019). Devlet bütçesi (18. baskı). Bassaray Matbaası.

Ulaşan, F. (2023). Kamu yönetimi temelinde devlet borçların yapısı ve insan haklarına etkisi. BENGİ Dünya Yörük-Türkmen Araştırmaları Dergisi, 2023(2), 209-241.https://doi.org/10.58646/bengi. 1352380.

Ünsal, H. (2016). Doğal afetlere yönelik vergi politikaları ve Türkiye uygulamalarının incelenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 1-23. https://doi.org/10.17336/ igusbd.42070

Yang, D. (2008). Coping with disaster: The impact of hurricanes on international financial flows, 1970-2002. The BE Journal of Economic Analysis & Policy, 8(1). https://doi.org/10.2202/1935-1682.1903.

Yavuz, A. & Dikmen, S. (2015). Doğal afetlerin zararlarının finansmanında kullanılan afet öncesi finansal araçlar. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 3(2), 303-322.

Yavuz, Ö. (2013). Afetler sonrası yapılan yardımlar ve hizmetler (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.

Yılmaz, F. N. S. (2023). Türkiye'de Doğal Afet Yönetimi Uygulamalarında Merkezi ve Yerel Yönetimlerin Rolü: 2020 Elazığ ve İzmir Depremi İncelemesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Yurgiden, H. (2024). Dünya’da ve Türkiye’de afet ekonomisi ve afet sigortacılığı üzerine bir değerlendirme. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 15(1-Deprem Özel Sayısı-), 150-175.

Zhang, D. & Managi, S. (2020). Financial development, natural disasters, and economics of the pacific small island states. Economic Analysis and Policy, 66, 168-181. https://doi.org/10.1016/j. eap.2020.04.003.

İndir

Yayınlanmış

30.04.2025

Nasıl Atıf Yapılır

Timur, S. (2025). Doğal Afetlerin Sosyal Yaşama, Bütçeye ve Ekonomiye Etkileri. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 12(118), 650–662. https://doi.org/10.5281/zenodo.15314063