Okul Yönetimde Kayırmacılığa İlişkin Öğretmen Algıları
Abstract views: 100
/ 
PDF downloads: 132
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8111956Anahtar Kelimeler:
Kayırmacılık, nepotizm, okul yönetimi, öğretmen, eğitim, okul, yöneticiÖzet
Bu araştırmada öğretmenlerin okul yönetiminde kayırmacılıkla ilgili algılarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Betimsel tarama modelinde yapılan bu araştırmada kolay ulaşılabilir örneklem modeliyle 504 öğretmenden elde edilen verilerin analizi yapılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin okul yönetimlerinin kayırmacılığı ile ilgili en yüksek ortalamanın “orta düzeyde” ve okulda yapılacak faaliyet ve etkinliklere katılacak öğretmenlerin görevlendirilmesinde ve öğretmenlere eğitim ve öğretimle ilgili ek görevler vermede yaşandığı belirtilmektedir. Bu konulardaki kayırmacılığı orta düzeyde algıladıkları görülmektedir. En düşük kayırmacılığı ise öğretmenler arasında memleketlerine göre kayırmacılık olarak görmektedirler.
Öğretmenlerin okul yönetiminde kayırmacılık alt boyutlarıyla ilgili en yüksek ortalama örgütleme boyutunda ve orta düzeydedir ve bunu sırasıyla planlama, koordinasyon boyutları orta düzeyde izlemiştir. En düşük ortalama ise değerlendirme boyutunda ve “az” düzeyindedir. Genel olarak öğretmenlerin kayırmacılık algılarının az olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin okul yönetiminde kayırmacılık alt boyutlarıyla ilgili algılarının orta ve az olması olumlu bir durum olarak görülebilir. Ancak planlama, örgütleme ve koordinasyon boyutlarında orta düzeyde olan bu düzeyin düşürülmesi için girişimlerde bulunulması gerekmektedir.
Okul yönetiminde kayırmacılığa ilişkin öğretmen algılarının cinsiyet, medeni durum, öğrenim düzeyi, sendikal üyelik durumu ve çalışılan kademeye göre farklılık göstermediği ancak kariyer düzeyine göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Okul yönetiminde kayırmacılığa ilişkin öğretmen algılarının kariyer durumuna göre uzman öğretmenlere göre öğretmenler lehine farklılık göstermektedir.
Referanslar
Asunakutlu, T. (2010). Kayırmacılığın temelleri: Benzerlik ve benzemezlik. R. Erdem (Ed.), Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık içinde (1. Baskı, s. 41-60). Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Aydın, İ. (2012). Yönetsel mesleki ve örgütsel etik (5. Baskı). Pegem A Yayınları.
Aydoğan, İ. (2009). Favoritism in the Turkish Educational System: Nepotism, cronyism and patronage. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 4(1), 19-35
Aytaç, Ö. (2010). Bürokratik Kayırmacılık: Enformel Bağlayıcılıkların Yönetim ilişkilerine Etkisi. Ö. Aytaç (Editör). Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık içinde (s. 85-109). Beta.
Bayhan, V. (2002). Demokrasi ve sivil toplum örgütlerinin engelleri: Patronaj ve nepotizm. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 1-13.
Biber, M. (2016). Kamunun etik çıkmazı: “Kayırmacılık”. (1. Baskı). Adalet Yayınevi.
Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Pegem Yayınları.
Büte, M. (2009). Aile İşletmelerinde Nepotizm: Trabzon linde Faaliyet Gösteren Aile Şirketlerinde Nepotizm Uygulamasının Tespitine Yönelik Bir Araştırma. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 737-741.
Büte, M. ve Tekarslan, E. (2010). Nepotizmin çalışanlar üzerine etkileri: Aile işletmelerine yönelik bir saha araştırması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 1-21.
Can, N. (2013). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Pegem Akademi
Coco, G. & Lagravinese, R. (2014). Cronyism and education performance. Economic Modelling, 38, 443-450.
Çakır, M. (2014). Bürokrasi ve suç olgusu. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 16(3 Özel Sayı), 18-24.
Çelikten, M. (2004). Bir okul müdürünün günlüğü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 123-135.
Çevikbaş, R. (2006). Yönetimde etik ve yozlaşma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (1), 265-289
Erdem, R. (2010). Kayırmacılık / Ayrımcılık. Ramazan Erdem (Ed.), Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık içinde (s. 1, 2). Beta Yayınları.
Erdoğan, Ç. (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin etik davranışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Günay, E. (2004). Millî eğitim bakanlığına bağlı okul ve kurum yöneticilerinin seçimi, yetiştirilmesi ve atanmaları üzerine araştırma. Milli Eğitim Dergisi, (161), 86-97
Güvenç, B. (2005). İnsan ve kültür. (11. Baskı). Remzi Kitabevi.
İyiişleroğlu, S. C. (2006). Aile Şirketleri: Adana ve Çevresinde Faaliyet Gösteren Aile Şirketlerinde Nepotizm Uygulamasının Tespitine Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik (2005). Resmi Gazete, Sayı: 25785.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (32. Baskı). Nobel Yayıncılık.
Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi. Set Ofset Matbaacılık.
Küçükkaraduman, E. (2006). İlköğretim okul müdürlerinin etik davranışlarının incelenmesi., Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Meriç, E. (2012). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Yönetiminde Kayırmacılık. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Meriç, E. ve Erdem, M. (2013). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Yönetiminde Kayırmacılık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3(3), 467-498.
Özkanan, A. ve Erdem, R. (2014). Yönetimde Kayırmacı Uygulamalar: Kavramsal Bir Çerçeve. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 20(2), 179- 206.
Prendergast, C. & Topel, R. H. (1996). Favoritism in organizations. Journal of Political Economy, 104(5), 958-978.
Polat, S. ve Kazak, E. (2014). Okul Yöneticilerinin Kayımacı Tutum ve Davranışları ile Öğretmenlerin Örgütsel Adalet Algıları Arasındaki İlişki. Educational Administration, 20 (1), 71-92.
Ramanchander, A. (2012). Dealing with favoritism at the workplace. http://www.deccanherald.com/ content/173905/dealing-favouritismworkplace.html
Turhan, M. (2014). Organizational cronyism: A scale development and validation from the perspective of teachers. Journal of Business Ethics, 123(2), 295-308.
Türk Dil Kurumu Sözlüğü (2022).“Adalet”.(11. Baskı, s. 24). Türk Dil Kurumu Yayınları.
Uğurlu, C. T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik ve örgütsel adalet davranışlarının etkisi (Hatay ili örneği).Yayımlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı). Seçkin Yayıncılık
Yıldırım, M. (2013). Kamu yönetiminin kadim paradoksu: Nepotizm ve meritokrasi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 353-380
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 International JOURNAL OF SOCIAL HUMANITIES SCIENCES RESEARCH
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
