YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERS KİTAPLARINDA TÜRK KÜLTÜR ÖGELERİ OLARAK ATASÖZLERİ VE DEYİMLER

Özet

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Türkiye’nin son yıllarda almış olduğu göç nedeniyle, Türkçenin ve Türkiye’nin kültürel değerlerini yabancı uyruklu öğrencilere ve onların çevresine yansıtması bakımından gittikçe önem kazanmaktadır. İşte bu nedenle yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ve kullanılacak olan ders kitapları, çeşitli materyaller, dil öğretimi vb. unsurlar Türkçenin aktarımında fazlasıyla üzerinde durulması gereken çeşitli noktalardır. Bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde, Türkçe Öğretimi Merkezlerinde en çok tercih edilen üç eğitim seti, toplam on dört (14) kitap, yirmi beş (25) bölüm incelenmiştir. Bu incelemede bir dilin aktarımında ve kazandırılmasında o dilin zenginliklerini göstermesi açısından önemli olan atasözleri ve deyimler irdelenmiş; eğitim setleri arası sayısal karşılaştırmaları yapılarak da bu dil unsurlarının kitaplara dağılımları gözlenmiştir. Bu dağılımlara bakıldığında en fazla atasözü Yunus Emre Enstitüsünün hazırlamış olduğu ve toplam altı kitaptan oluşan Yedi İklim Setinde olurken (altmış dört atasözü); en az atasözünü de Ankara Üniversitesinin hazırlamış olduğu toplam üç kitaptan oluşan Yeni Hitit Setinde (otuz dört) görmekteyiz. Sayısal anlamda üstün gözükmeyen Yeni Hitit, atasözlerinin ünitelere dengeli dağıtımı ve tekrara düşmeme konusunda ön plana çıkmıştır. Deyimlerde ise yine en fazla kullanım Yedi İklim Setinde olurken (686 deyim) en az kullanıma ise Gazi Üniversitesinin hazırlamış olduğu eğitim setinde (362 deyim) rastlanmıştır. Deyimlerin de kitaplara ve ünitelere dengeli dağıtımı göz önüne alındığında, atasözlerinde olduğu üzere, Yeni Hitit Eğitim Seti (401 deyim), kullanmış olduğu bu dil-kültür ögelerini farklı ve dengeli bir dağılımla ortaya koyarak dil öğretimi ilkelerinin önemini gözler önüne serebilmiştir