SİGARA BIRAKMA YORGUNLUĞU ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Özet

Çalışmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı Mathew ve ark (2017) tarafından geliştirilen “Sigara Bırakma Yorgunluğu” ölçeğinin Türkçeye uyarlanıp, geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini sigara kullanmayı bırakmış ya da bırakıp tekrar başlamış 300 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada nicel araştırma deseni ve kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır.
Bulgular: Sigara bırakma yorgunluğu ölçeğinin 3 faktörden oluştuğu ve ölçeğin kümülatif değerinin %59,035 olduğu gözlemlenmiştir. Bu değer kabul edilebilir bir düzeydedir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucu maddelere ait korelasyon ve t değerleri belirlenmiş olup madde 16’nın t değeri düşük olduğu için ölçekten çıkarılmıştır. Ayrıca uyum iyiliğinin sağlanabilmesi için 1 ve 3. madde, 1 ve 11. madde, 1 ve 17.madde, 3 ve 13. madde, 11 ve 17. madde, 9 ve 12. maddeler arasında kovaryans yapılmıştır. Stres ölçeği ile korelasyon analizi yapılmış, r değeri 0,310 olarak bulunmuş ve stres ile sigara bırakma yorgunluğu arasında pozitif yönlü düşük bir ilişki olduğu gözlemlenmiştir.
Tartışma ve Sonuç: Yapılan bu çalışmanın doğrulayıcı faktör analiz sonuçlarına göre 3 maddenin faktör yükleri 0.30’dan düşük olduğu için ve açıklayıcı faktör analizinin uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir bir düzeye gelebilmesi için 1 madde ölçekten çıkartılmıştır. Çalışmada bulunan sonuca göre ise; stres ile sigara bırakma yorgunluğu arasında pozitif yönlü düşük bir ilişki olduğu gözlemlenmiştir. Yani stres arttıkça sigara bırakma yorgunluğu artmakta, sigara bırakma yorgunluğu arttıkça stres artmaktadır.