GÜLSÜN KARAMUSTAFA’NIN PSİKOLOJİK VE SOSYO-KÜLTÜREL YOZLAŞMA İLE ELE ALDIĞI ESERLERİNDE Kİ ALEGORİK ANLAYIŞ

Özet

Türkiye’de 70’lı yıllardan itibaren köylerden (hatta sınırlardan) kentte doğru yoğun bir şekilde göçler yaşanmaktadır. Bu göçlerden büyük bir tarih katmanına sahip İstanbul şehri de nasibini fazlasıyla almıştır. Göçlerin sonucunda ise farklı kültürler, melez bir kültürün oluşmasına sebep olmuştur. Tarihsel olgular, kimliklerin ve bunları bütünleyen yüksek kültürün melez kültürlerle karışımı sonrasında ise psikolojik ve sosyo-kültürel değişimler de beraberinde gelmiştir. Günümüz toplumlarında sosyo-kültürel görüntü, yaşantı ve davranışların daha iyi kavranması, canlı bir şekilde kalması da sanat ve sanatçılar tarafından sağlanmaktadır. Bu aşamada alegorik anlayış, sanatçının söylemek istedikleri ile yaptıkları arasında ki büyük farkı da ortaya çıkarmaktadır. Gülsün Karamustafa psikolojik ve sosyo-kültürel yozlaşmayı ele aldığı eserlerinde kendi mizah anlayışını kiç olgusu ile temellendirmiştir. Kiç olgusunda var olan tarz (yaşayış, görünüş) aşağı bir kopyası olan bir sanat ile sınıflandırılırken, sosyo- kültürel farklılıklara da göndermeler yapılmaktadır. Sanatçımız, yaşadığı toplumda kendinden önce gelen zamanlarda ki sosyo-kültürel göstergeleri ve alegorik kiç olgusunu, kendi mecazi anlamlarını da katarak eserlerinde kullanmıştır. Yapılan bu çalışmada sanatçı Gülsün Karamustafa’nın alegorik anlayışla temellendirdiği psikolojik ve sosyo–kültürel yozlaşmaya ait on eseri analiz edip yorumlamaya çalışılmıştır