XIX. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ İÇİN BALKANLARDA STRATEJİK BİR LİMAN KENTİ: GOLOS

Özet

Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki hâkimiyeti yaklaşık beş yüz elli sene sürmüş ve bu süre zarfında Balkan coğrafyası, Osmanlı Devleti açısından stratejik önemini daima korumuştur. Bu coğrafyada devletin üzerinde hassasiyetle durduğu yerlerin başında ise liman kentleri gelmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti için Balkanlarda önemli bir liman kenti olan Golos, XIV. yüzyılın sonunda Türklerin hâkimiyetine girmiş ve XIX. yüzyılın ortalarından itibaren hızlı bir gelişim grafiği sergilemiştir. Hemen her alanda yaşanan bu hızlı gelişme, kentin silüetini de etkilemiştir. Küçük ve sakin bir yerleşim yeri halindeki Golos, hızlı gelişimiyle planlı bir şekilde yapılan inşaatlar sonucu modern bir liman kenti görünümü kazanmıştır. Ticari, askeri, jeopolitik–jeostratejik açılardan Osmanlı Devleti için son derece önemli olan Golos, 1881 yılında Tesalya Bölgesinin Yunanistan’a bırakılmasıyla Osmanlı hâkimiyetinden çıkmıştır.
Bu çalışma, Tırhala Sancağı bünyesindeki Golos kentinin kaydettiği hızlı gelişmeyi ele almaktadır. Ayrıca XIV. yüzyılın sonunda Osmanlı hâkimiyetine giren ve XIX. yüzyılın ortalarına kadar Tırhala Sancağının küçük bir yerleşim yeri olan Golos’un, 1830’lu yıllardan itibaren geçirdiği hızlı gelişmenin sebeplerine temas etmektedir.