SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİN E-SAĞLIK OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİ VE İNTERNET KULLANIMINA YÖNELİK TUTUMLARI: BİR VAKIF ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Özet

Amaç: Teknolojik gelişmelerin yaşandığı ve internet kullanımın arttığı günümüzde, elektronik kaynaklar üzerinden sağlıkla ilgili bilgilere erişme, bunları anlama ve yorumlamak önem taşımaktadır. Genç nüfusun interneti ve teknolojiyi yoğun bir şekilde kullanması ise bireylerin e-sağlık okuryazarlığını gündeme getirmiştir. Bu çalışmada sağlık bilimleri fakültesinde okuyan öğrencilerin internet kullanımına yönelik tutumları ve e-sağlık okuryazarlık düzeyleri incelenmiştir. Yöntem: Araştırmanın evrenini Mart-Nisan 2017’ de Marmara Bölgesi’ndeki bir ilde bulunan bir vakıf üniversitesinin sağlık bilimleri fakültesinin farklı bölümlerinde okuyan 560 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmaya katılmayı kabul eden 229 öğrenci örnekleme alınmıştır. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu”, “E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği” ve “İnternet Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği” ile ölçekleri kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde; IBM SPSS 23 (Statistical Package for the Social Sciences 23) Paket Programı kullanılarak tanımlayıcı istatistikler elde edilmiş, İki bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında t-testi, ikiden fazla bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında Tek yönlü (One way) Anova testi kullanılmıştır. Anova testi sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmanın sürekli değişkenleri arasında pearson korelasyon ve regresyon analizi uygulanmıştır. Çalışmada, varyans analizi, post hoc testleri ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerden 196'sının (%85,6) kadın, 96'sının (%41,9) 1.sınıf, 78'inin (%34,1) sosyal hizmet bölümü öğrencisi olduğu ve internet bağlantısına ulaşım şekline göre 107'sinin (%46,7) cep telefonundan, internet kullanma süresinin günde 2-3 saat (%63,8) olduğu saptanmıştır. Araştırmada tüm öğrencilerin “internet kullanımına yönelik tutum” puan ortalaması (100,563±15,226), “e-sağlık okuryazarlığı” puan ortalaması (28,537±6,117) olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen katılımcıların internet kullanımına yönelik tutumunun e-sağlık okuryazarlığı arasındaki neden sonuç ilişkisini belirlemek üzere yapılan regresyon analizinde istatistiksel olarak anlamlı (p=0,000<0.05) bir fark bulunmuştur. İnternetin iletişim (ß=0,433) ve bilgi paylaşımında (ß=0,528) kullanım düzeyi E-sağlık okuryazarlığı düzeyini arttırmaktadır. İnternet kullanımına yönelik tutum ile E-sağlık okuryazarlığı arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,000<0.05). E-sağlık okuryazarlığı düzeyinin belirleyicisi olarak internet kullanımına yönelik tutum değişkenleri ile ilişkisinin (açıklayıcılık gücünün) zayıf olduğu görülmüştür (R2=0,156). İnternet kullanımına yönelik tutum düzeyi E-sağlık okuryazarlığı düzeyini arttırmaktadır (ß=0,160). Sonuç: Çalışma sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin internet kullanımının yüksek olduğu ancak e-sağlık okuryazarlığı düzeyini arttırma yönündeki etkisinin yeterli düzeyde olmadığı ve bu konuda eğitimin gerekli olduğunu göstermektedir