Fransız İhtilali’nin Ardından Operada Romantik Dönem ve İhtilalden Esinlenen Operalar

Özet

Özgürlük, kardeşlik, eşitlik gibi kavramları ortaya çıkaran ve tüm dünyayı etkileyen Fransız İhtilali 1789 ve 1799 yılları arasında gerçekleşmiştir. Toplumdaki fikir ayaklanması ile başladığı kabul edilen ihtilal, günümüzde de geçerliğini koruyan İnsan Hakları ve Kadın Hakları bildirgelerinin yayınlanmasına sebep olmuştur. Bu bağlamda ihtilalle birlikte soylular ayrıcalıklarını yitirirken, burjuva sınıfı da iktidara ortak olmuştur. 18. yüzyıldan 19. yüzyıla geçerken Avrupa, Amerika ve İngiltere'deki toplumsal ve siyasal dönüşümler, diğer pek çok alanda olduğu gibi sanatı ve sanat üretiminin tabanını da farklılaştırmıştır. Sanat üretimi yeni yöntemlere kendini bırakırken, özgür düşünce ve bireysel özgürlüklerin savunulduğu bir platform haline gelmiştir. Bu dönemde yapılan reformlar, sanatın gelecekteki yönünü belirleyen ve dönemin majör müzikal değişimlerine sebep olan önemli etmenler arasında yer almaktadır.

Genel olarak Klasik Batı Müziği’nde ve aynı zamanda opera alanında da 18. yüzyılın sonu ile 19. yüzyılın ortalarını kapsayan dönem, “Romantik Dönem” olarak adlandırılmaktadır. Fransız İhtilali’nden hemen sonra ortaya çıkan operalarda, önceki çağın standart biçim ve kalıplarına sırt çevirerek bestecilerin eserlerini özgürce biçimlendirmeye yöneldiği görülmektedir. Bunun yanında kutsal konulardan kutsal olmayan konulara geçilmesi, dinsel konuların madde dünyasına indirgenerek kent ve köylerdeki günlük yaşayışı anlatması, sıradan insanın sanata konu olabilmesi, kralların ve soyluların dünyasına halkın girmesi gibi değişimlere yol açmıştır. Ayrıca ortaya çıkan opera eserlerinde bestecilerin kalıpların dışına çıkarak “ben” ögesine dönmeleriyle ulusal bir refleksin geliştirdiği bu bağlamda da opera alanının en zengin eserlerinin ortaya çıktığı görülmüştür. Duygu ve hayalleri değer kazanan besteciler özgürleşmiş, eserlerinin her konuyu içerebileceğini kanıtlamışlardır. Bu durum sanatın üretkenliğini zirveye çıkarmış bir devrim niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada Fransız İhtilali ve beraberinde gelen yeni düzenin opera sahnesinde nasıl bir yansıma bulduğu ve ortaya çıkan opera eserleri incelenmiştir