Uzaktan Eğitimde Siber Zorbalık: Öğretmen Adaylarının Deneyimlerine Yönelik Bir Karma Yöntem Araştırması


Abstract views: 7 / PDF downloads: 9

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14585132

Anahtar Kelimeler:

Uzaktan Eğitim, Siber Zorbalık, Siber Mağduriyet, Öğretmen Adayları

Özet

Bu araştırmada, öğretmen adaylarının uzaktan eğitim süreçlerinde karşılaştıkları siber zorbalık davranışları incelenmiştir. Araştırma, nitel ve nicel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma bir desene sahiptir. Nicel veriler, Lam ve Li (2013) tarafından geliştirilen ve Gençdoğan ile Çıkrıkçı (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan E-zorbalık ve E-mağduriyet ölçekleriyle toplanmıştır. Nitel veriler ise, araştırmacılar tarafından hazırlanan bireysel görüşme formu aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışma grubu, bir devlet üniversitesinde öğrenim gören ve kolay ulaşılabilir durum ile ölçüt örnekleme yöntemleri kullanılarak seçilen 38 öğretmen adayından oluşmaktadır. Nicel veriler betimsel istatistikler ve Fisher’in kesinlik testi ile analiz edilmiştir. Nitel veriler ise içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonuçları, öğretmen adaylarının siber zorbalık davranışlarında bulunmadığını ancak siber mağduriyet yaşadıklarını ortaya koymuştur. Ayrıca, cinsiyetler ve sınıf düzeyleri arasında siber mağduriyet açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Nitel analizler, katılımcıların farklı türlerde mağduriyetler yaşadığını ve bu durumlara verdikleri tepkileri ayrıntılı bir şekilde göstermiştir. Elde edilen bulgular, nitel ve nicel verilerin birbiriyle tutarlı olduğunu göstermektedir. Araştırma sonuçları, öğretmen adaylarının siber zorbalığa karşı güçlendirilmesi için öneriler sunularak tamamlanmıştır.

Referanslar

Adonis, M. (2021). Flaws aside, online learning takes toll on students’ mental health. The Philippine Daily Inquirer. https://newsinfo.inquirer.net/1417703/flaws-aside-online-learning-takes-toll-on-students-mental-health#ixzz6xsGEhJfW

Aksaray, S. (2011). Siber zorbalık. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 405-432.

Aslan, C. (2022). COVID-19 pandemisinin çocuk ve ergenler üzerindeki psikososyal etkileri. Demirel, Ö., Özdiyar-Gedik, Ö., Soysal, S. ve Akkuş- Çakır, N. (Eds.), içinde: Gelecek İçı̇n Eğı̇tı̇m: Yüksek Performanslı Eğitim Sistemlerinden Öğrendiklerimiz (3rd edition, s.371-393). Pegem.

Başar, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin teknolojik bağımlılık, sanal zorba ve sanal mağdur olma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Beran, T., & Li, Q. (2005). Cyberharassment: a study of a new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32(3), 265-277.

Betts, L. R. (2015). Cyberbullying behaviors. Encyclopedia of Information Science and Technology, 6727–6735.

Burhanettin, E. (2016). Öğretmen adaylarının siber zorbalık ve siber mağduriyet algı düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Çetin, E., Cantürk, N., & Dağalp, R., (2019). E-zorbalık ölçeği ve E-mağduriyet ölçeği: Ankara Üniversitesi sigara bağımlısı öğrencilerinde geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Adli Tıp Uzmanları Dergisi, 4(2), 115-121.

Çiftçi, H. (2018). Siber zorbalık davranışları ve siber mağduriyet düzeylerinin karşılaştırılması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6), 887-897.

Dinç Kırlı, E. S. (2020). Sosyal medya ortamlarında siber zorbalık: lise öğrencilerinin siber zorbalık deneyimlerinin incelenmesi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 4(1), 24-39.

Dursun, S., Gökçe, A., & Aytaç, S. (2020). Siber zorbalik: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. International Journal of Social Inquiry, 13(2), 465-485.

Erbiçer, E. S. (2019). Siber zorbalık ve siber mağduriyetin sosyal uyuma ve bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49 190-222.

Gençdoğan, B., & Çıkrıkçı, Ö. (2015). Reliability and validity studies of the Turkish version of the e-bullying scale (e-BS) and e-victimization scale (e-VS). Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 359-373.

Hawker, D. S., & Boulton, M. J. (2000). Twenty years' research on peer victimization and psychosocial maladjustment: A meta-analytic review of cross-sectional studies. The Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 41(4), 441-455.

Hinduja, S., & Patchin, J.W. (2009). Bullying beyond the schoolyard: preventing and responding to cyberbullying, California: Carwin Pres.

İğdeli, F. (2018). Üniversite öğrencilerinin siber zorbalık, siber mağduriyet ve siber zorbalık duyarlılıklarının çeşitli değişkenler bağlamında incelenmesi. YÖK Ulusal Tez Merkezi- Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.

Johnson, L. D., Haralson, A., Batts, S., Brown, E., Collins, C., Van Buren-Travis, A., & Spencer, M. (2016). Cyberbullying on social media among college students. Ideas and Research You Can Use: VISTAS, 1-8.

Kayapalı Yıldırım, S., & Ekinci, O. (2019). Siber Mobbing Ölçeği Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, Mavi Atlas, 294-320.

Kaygısız, E.G. (2019). Şiddetin e-hali: Siber zorbalık. TİHEK Akademik Dergisi, 4(5), 2667 4599.

Kaygısız, E. G., & Çakır, Ç. (2020). Siber zorbalık ve siber mağduriyet ekseninde özsaygı ve iş tatmini ilişkisi. Turkish Studies, 15(5), 2463-2479

Kestel, M., & Akbıyık, C. (2016). Siber zorbalığın öğrencilerin akademik, sosyal ve duygusal durumları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 844-859.

Korkmaz, A. (2016). Siber zorbalık: fizikselden sanala yeni şiddet. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi, 24(2), 74-85.

Lam, L. T., & Li, Y. (2013). The validation of the E-Victimisation Scale (E-VS) and the E-Bullying Scale (E-BS) for adolescents. Computers İn Human Behavior, 29(1), 3-7.

MacDonald, C., & Roberts-Pittman, B. (2010). Cyberbullying among college students: Prevalence and demographic differences. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 2003-2009.

Özdemir, A. B. (2022). Sanal ortamda yalnızlık ve mağduriyet ile sosyal medya sosyal kaygı arasındaki ilişki: üniversite öğrencileri örneklemi. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.

Özdoğan, Ç. A., & Berkant, H. G. (2020). Covid-19 pandemi dönemindeki uzaktan eğitime ilişkin paydaş görüşlerinin incelenmesi. Millî Eğitim Bakanlığı, 49(1), 13-43.

Özer, H. D. (2020). Pandemi sürecinde artan tehlike: İşyerinde siber zorbalık. A. Uyumaz, M. Akçaal, E. Tüzemen Atik (Eds.), içinde: Selçuk Hukuk Kongresi 2020 Özel Hukuk Tebliğleri Tam Metin Kitabı (s.133-152). Nobel.

Peker, A., Eroğlu, Y., & Çitemel, N. (2012). Boyun eğici davranışlar ile siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkide cinsiyetin aralığının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 9(1), 1303-5134

Raskauskas, J., & Stoltz, A. D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology, 43, 564-575.

Şan E. (2020). Türkiye’de eğitim alanında yayınlanan karma yönteme dayalı makalelerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.

Tamer, N., & Vatanartıran, S. (2014). Ergenlerin teknolojik zorbalık algıları. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 1(2), 1-20.

Tezer, M. (2017). Cyber bullying and university students: Behaviours, opinions and reactions. International Journal of Educational Sciences, 19(2-3), 199-204.

Tuğ Karoğlu, T., & Çılğın, M. (2020). Lise öğrencilerinin siber zorbalığı ve siber mağduriyeti üzerine bir çalışma. Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(1), 344-355

Yaman, E., & Sönmez, Z. (2015). Ergenlerin siber zorbalık eğilimleri. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 2(1), 18-31.

Yıldırım, Y. (2021). Siber zorbalık davranışlarının yapan ve uğrayan açısından farklı değişkenlere göre incelenmesi. SBedergi, 5(9), 181-203.

Yiğit, M. F. ve Seferoğlu, S. S. (2017). Siber zorbalıkla ilişkili faktörler ve olası çözüm önerileri üzerine bir inceleme. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 4(2), 13-49.

İndir

Yayınlanmış

2024-12-31

Nasıl Atıf Yapılır

Koyuncu, A., & Gökmen, A. (2024). Uzaktan Eğitimde Siber Zorbalık: Öğretmen Adaylarının Deneyimlerine Yönelik Bir Karma Yöntem Araştırması. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(114), 2799–2809. https://doi.org/10.5281/zenodo.14585132