Türkiye’nin NATO’ya Üyelik Süreci ve Türkiye-SSCB-ABD İlişkilerine Etkisi


Abstract views: 66 / PDF downloads: 79

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14957751

Anahtar Kelimeler:

NATO, SSCB, ABD, Türkiye

Özet

İkinci Dünya Savaşı sonrası Sovyetler Birliği, Doğu Avrupa'da komünist hükümetler kurarak genişlemeye başladı ve Soğuk Savaş'ın temelini attı. Türkiye, Sovyet tehdidinden korunmak için Amerika Birleşik Devletleri ile ittifak arayışına girdi. Uzun bir süre NATO üyeliği için çalışmalarda bulundu. Fakat bu çabaları sonuç vermedi ve NATO’ya kabul edilmedi. Ancak bir süre sonra Kore Savaşı'na asker göndererek ABD'nin desteğini kazandı. Bu destekle Türkiye’nin NATO üyeliği teklifi, 20 Eylül 1951'de kabul edildi ve 18 Şubat 1952'de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylandı.

Referanslar

Ahmed, F. (1977). The Turkish experiment in democracy 1950-1975. London: C. Hurst and Company.

Akşin, A. (1959). Türkiye’nin 1945’ten sonraki dış politika gelişmeleri, Ortadoğu meseleleri. İsmail Akgün Matbaacılık.

Arsın, A. (1984). “Soğuk Savaş’ın Kaynakları ve NATO’nun Kuruluşuna Yol Açan Gelişmeler”. NATO Savunma ve Eğitim Yönleri Sempozyumu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, no. 133. 1-8.

Çomak, H. (1998) İkinci Dünya harbi ve Türkiye, harbin sonrasında Türkiye-ABD ilişkileri, ABD’nin Türkiye’ye yardım politikası (Truman Doktrini ve Marshall Planı). Altıncı Askeri Tarih Semineri Bildirileri I. Genelkurmay Basımevi, s.459-490.

Deringil, S. (1989). Türkiye'nin Batı İttifakına Katılımı: 1945-1952. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.

Ekici, S., & Baharçiçek, A. (2016). NATO’ya üyelik sürecinde Türkiye-ABD ilişkileri. Birey ve Toplum Dergisi, 6(11), 4-13.

Erer, T. (1969). NATO’nun hür ufukları. Baha Matbaası.

Erhan, Ç. (2009). ABD ve NATO’yla İlişkiler. Baskın Oran (Ed.), Türk Dış Politikası: 1919-1980 – Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar içinde (523-525). (15. Baskı). İletişim Yayınları.

Ertem, B. (2013). İkinci dünya savaşı sırasında Türkiye-Sovyetler Birliği ilişkileri ve Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri ile yakınlaşmasına etkileri. Turkish Studies, 8 (7), 157-183.

Esenbel, M. (2000). Türkiye’nin batı ile ittifaka yönelişi. İsis Yayımcılık.

Esmer, A. Ş., Gönlübol, M., Ülman, H., Sander, O., Sar, C., Bilge, S. , Sezer, D. , & Kürkçüoğlu, Ö. (1989). Olaylarla Türk dış politikası. Alkım Yayınevi.

Hale, W. (2000). Turkish foreign policy, 1774-2000. London: Frank Cass Publishers.

Henderson, N. (1982). The birth of NATO. London: Weidenfeld.

Kılıç, R. (2010). Soğuk savaş dönemi Türk dış politikası ve NATO. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Leffler, M. P. (2007). For the Soul of Mankind: The United States, the Soviet Union, and the Cold War. New York: Hill and Wang.

McGhee, G. C. (1954). Turkey Joins The West., www.foreignaffairs.org.

Nevins, A. ve Commager, H. S. (1961). Amerika Birleşik Devletleri tarihi. (Çev. Halil İnalcık). Varlık Yayınevi.

Oran, B. (2002). Türk dış politikası, 1919-1980, C.I. İletişim Yayınları.

Rustow, D. A. (1989). Türkiye America’s forgotten ally. New York-London: Council on Foreign Relations Inc.

Sander, O. (1969). Balkan gelişmeleri ve Türkiye (1945-1965). Sevinç Matbaası.

Sander, O. (1979). Türk-Amerikan ilişkileri 1947-1964. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.

Sander, O. (2001). Siyasi tarih 1918-1994. İmge Kitabevi Yayınları.

Shaw, S. J. ve Shaw, E. K. (2002). Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye 1808-1975. Cilt 2. E Yayınları, 2002.

Soysal, İ. (1991). Türkiye’nin uluslararası siyasal bağıtları (1945-1990), C.II. TTK Yayınları.

Sönmezoğlu, F. (2006). II. Dünya Savaşı’ndan günümüze Türk dış politikası. Der Yayınları.

Taşkıran, C. (2000). Türkiye niçin NATO’ya girdi. Askeri Tarih Bülteni, XXV (49), 35-58. Genelkurmay Basımevi.

Tellal, E. (2009). SSCB’yle İlişkiler. Türk Dış Politikası. Baskın Oran (Ed.), Türk Dış Politikası; Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar I içinde (635-654). İletişim Yayınları.

Tüter, M. (2015). Türk Amerikan ilişkilerinin kökenleri. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34(2), 159-178.

Ülman, A. H. (1961). Türk-Amerikan diplomatik münasebetleri, 1939-1947. Sevinç Matbaası.

Yüksel, Ç. (2013). NATO ve Türkiye’nin Dış Politikasına Etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya Üniversitesi.

İndir

Yayınlanmış

28.02.2025

Nasıl Atıf Yapılır

Kıran, E., & Altunay Şam, E. (2025). Türkiye’nin NATO’ya Üyelik Süreci ve Türkiye-SSCB-ABD İlişkilerine Etkisi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 12(116), 352–358. https://doi.org/10.5281/zenodo.14957751