Muhafazakâr Aile Temsilinin (İmajının) İtibarsızlaştırılması Projesinde Televizyon Dizilerinin Rolü: “Kızılcık Şerbeti” Dizisi Örneği
Abstract views: 67
/ 
PDF downloads: 45
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14957705Anahtar Kelimeler:
İletişim, Televizyon, Dindarlık, Kızılcık ŞerbetiÖzet
İletişim, bireyler arasındaki duygu, düşünce, bilgi vb. durumları aktarmanın yoludur. İnsanlık tarih boyunca iletişimi sağlamak için dumanla haberleşmekten teknolojik cihazlara kadar sayısız iletişim araç bulmuştur. Günümüzde iletişim araçlarının büyük bir kısmı herkesin kolaylıkla sahip olabileceği araçlar haine gelmiştir. Kitle iletişim araçlarından televizyon toplumdaki büyük bir kesimin sahip olduğu ve her yaştan herkesin kendine göre içerik bulabildiği bir araçtır. İzleyiciler siyaset spor, eğitim ve din gibi konularda sayısız içeriye erişebilmektedir. Televizyon izlemek modern dünyada aile kurumunun bir arada bulunup ortak yapabildikleri aktivitelerin başına gelmektedir. Özelikle izleyici sayısının en çok olduğu akşam saatleri "prime time" olarak adlandırılmakta ve bu süreler dizilerle doldurulmaktadır. Böylece diziler en çok izlenen yayınların başında gelmektedir. Dolayısıyla burada izlenilen her şey bir müddet sonra bireyi etkileyebilmektedir. Konuya ilişkin birçok araştırma sonucunda da görülüyor ki cinsiyet, yaş, mesleki durum ve eğitim gibi birçok özelliğe bağlı olarak dizilerin etki gücü değişse de tam anlamıyla bir etkilenmeme durumu mümkün olamamaktadır. Türk yapımlı dizilerde dönem dönem ön plana çıkan konular ile ilgili birçok dizi çıkmaktadır. Son yıllarda din ile ilgili dizilerin sayısı artmış bulunmaktadır. Türkiye yayın tarihinden bu yana dini içerikli dizilerde dindar kesimle ilgili hem olumlu hem de olumsuz algıları oluşturan diziler çekilmiştir. Genellikle dindar kesimin olumsuz lanse edildiği içeriklerde dindarlar “yobaz, cahil” gibi etiketlerle portrelenmektedir. Çalışmanın örneklemi olarak seçilen "Kızılcık Şerbeti" dizisi dindar bireyler ile ilgili olumsuz fikirleri dizide işlenen çoğu detayıyla güçlendirebilmektedir. Bu bağlamda Kızılcık Şerbeti çalışmada ele alınan konuya ilişkin önemli bir kaynak olmaktadır. Çalışmanın amacı 2022 yılında yayınlanmaya başlayan “Kızılcık Şerbeti” isimli dizinin dindarlığı işleme şekli ve hâlihazırda var olan olumsuz yargıları hangi noktalarda beslediğini analiz etmektir.
Referanslar
Aksoy, E. S. (2023). Televizyonda Dinin Temsili; Dini İçerikli Televizyon Dizileri Üzerine Bir İnceleme. Digital Communication Journal, 6(11), 15-29.
Altınordu, A. (2023). Türkiye’de Popüler Kültür ve Siyaset: Kızılcık Şerbeti Tartışması. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, 4(3), 621-640.
Arık, İ., & Çelik, F. (2023). Dublajı Yapılan Türk Dizilerinde Deyimlerin ve Kalıp İfadelerin Aktarımı (Kırgızistan Örneği). Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 743-760.
Arslan, A. (2011). Bir Sosyolojik Olgu Olarak Televizyon. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1-17.
Aydın, Ö. K. (2014). Televizyon Reklamlarında Dizi Karakteri Kullanımıyla Sunulan Tüketim Kültürü Değerleri: Yalan Dünya Örneği. Journal of Yasar University, 9(36), 6261- 6380.
Ayyıldız, Ş. (2023). Mütedeyyin Kentli Kimliğinin Mekansal İzdüşümü: Kızılcık Şerbeti Dizisi Örneği. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(31), 132-159.
Başkanlığı, D. İ. (2014). Türkiye’de Dini Hayat Araştırması. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
Beşikçi, B. (2023). İslami Kimliğin Dizilerdeki Sunumu: Kızılcık Şerbeti Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 74-91.
Bourdieu, P. (2019). Televizyon Üzerine. (A. Bakım, Çev.) Sel Yayıncılık.
Ceylan, Y. (2012). Toplumsal Değerler Ve Medya Etiği. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 45-58.
Chul-Han, B. (2023). Ötekini Kovmak: Günümüzde Toplum, Algı ve İletişim. (M. Özdemir, Çev.) İstanbul: Ketebe Yayınevi.
Cılızoğlu, G. Y. (2011). Kitle İletişim Araçlarında Yer Alan Kurgusal Sosyal Mesajlar: Televizyon Dizilerinde Kitleselleştirilen Değerlere Yönelik Bir Analiz. Selçuk İletişim Dergisi, 6(4), 90-100.
Çetin, N. S. (2023). Dindar Aile ve Modern Aile İlişkisinde Değişim ve Çatışmaları Dizi Filmler Üzerinden Okumak: Kızılcık Şerbeti. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 143-165.
Deveci, A., & Cesur, A. A. (2021). Doktorunuz Konuşuyor: COVID-19 Kamu Spotlarında Dizilerdeki Doktor Karakterlerin Temsili. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 254-273.
Doğan, M. M. (2023). Boş Zaman Etkinliği Olarak Geleneksel Medyada Muhafazakâr Kimlikler: “Ömer” ve “Kızılcık Şerbeti” Dizisi Üzerine Bir İnceleme. GSI Dergileri Seri A: Turizm, Rekreasyon ve Spor Bilimlerindeki Gelişmeler, 415-427.
Efe, H. S. (2024). Muhafazakâr ve Laik Kimliklerin Televizyon Dizilerinde Alımlanması: “Kızılcık Şerbeti Bilgisi: EFE, H. S. (2024). Muhafazakâr ve Laik Kimliklerin Televizyon Dizilerinde Alımlanması: “Kızılcık Şerbeti Dizisi". Uluslararası İletişim ve Medya Araştırmaları Dergisi, 4(1), 21-43.
Ergül, H. (2000). Televizyonda Haberin Magazinleşmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Furat, A. Z. (2019). Din Eğitimi Ekseninde Türkiye’de Medya ve Din Araştırmaları. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 2(1), 29-51.
Gülerarslan, A. (2010). Uhreviye Karşi Seküler; Din ve Televizyon. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 221-228.
Güneş, A. (2018). Medyanın Olumsuz Din Algısına Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(1), 203-216.
Hickethier, K. (2008). Early TV: Imagining and Realising Television. Oxford: Wiley-Blackwell, 55-79.
İlaslan, S. (2021). Televizyonun Teknik Gelişimi ve Tanımlanmasının Türkiye’deki Yansımaları: 1930’larda Televizyonu Tanıma Çabaları. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 215 - 238.
Karaboğa, T. (2007). Bir Kitle Eylemsizlik Aracı Olarak Televizyon. İ. Demir içinde, Sosyoloji Notları (s. 25-34). Ankara: Sosyoloji Notları 3 Aylık Yaygın Sosyoloji Dergisi.
Karakoyunlu, B. (2023). Seküler, Dindar ve Akışkan Dindar Kimliğin Kendini Gündelik Yaşam Pratikleri Üzerinden Üretimi: Kızılcık Şerbeti Örneği . Eskiyeni, 747-768.
Kırtepe, S. (2022). Dizilerin Toplumsal İzdüşümü Sosyo-Kültürel Bir Çözümleme. Ankara: Sonçağ Akademi.
Kırvavaç, H. (Yöneten). (2022). Kızılcık Şerbeti [Sinema Filmi].
Koçak, M. C., Küçük, O., & Yıldız, B. (2022). Türk TV Dizileri Üzerine Alımlama Analizi: “Medcezir” Dizisi. Journal of Humanities and Tourism Research, 12(3), 509-520.
Mete, Ş. (2019). Ekranın Gücü. TRTakademi, 4(7), 148-169.
Özel, C. (2014). Seküler Zihin, Devlet ve Dini Gruplar: Seküler Kesimin Dini Grup Algısı Üzerine Bir Araştırma. Toplum Bilimleri Dergisi, 7-27.
Polat, H. (2019). Medyada Kadın ve Temsil Biçimi: Tv Dizileri Üzerinden Bir Tartışma. Karadeniz İletişim Araştırmaları Dergisi, 77-96.
Postman, N. (2023). Televizyon: Öldüren Eğlence. (A. E. Pilgir, Çev.) Ayrıntı Yayınları.
Stout, D. A., & Buddenbaum, J. M. (2000). Kitle İletişim Araştırmalarının ve Din Sosyolojisinin Bir Sentezine Doğru. (M. Işık, Çev.) Temmuz: Selçuk İletişim Dergisi.
Taylan, H. H. (2011). Televizyon Programlarındaki Şiddetin Yetiştirme Etkisi: Konya Lise Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 355-367.
Turan, İ. (2007). Medyadaki Din Adamı İmajı Üzerine Bazı Düşünceler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 24(24-25), 293 - 304.
Turan, İ. (2021). Televizyonda (Diziler Bağlamında) Din Adamı İmajı (Kertenkele Dizisi Örneği). İLSAM Akademi Dergisi, 85-106.
Turner, B. S. (2014). Klasik Sosyoloji. (İ. Çetin, Çev.) İletişim Yayınları.
Tübitak. (2020, Ağustos 24). Televizyon: Kim, Ne Zaman İcat Etti? Mehmet Sığırcı: https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/televizyon-kim-ne-zaman-icat-etti adresinden alındı
Türk Dil Kurumu. (2024, Mart 12). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr:
Ülken, F. B. (2023). Modern-Geleneksel Çatışmasında Kadın: Kızılcık Şerbeti Dizisi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 13-22.
Ünür, E. (2013). Türk Televizyon Dizilerinde Toplumsal Kimliklerin Temsili. Erciyes İletişim Dergisi “akademia”, 3(2), 32-42.
Varol, M. Ç., & Varol, E. (2019). Kavram ve Kuramlarıyla Marshall Mcluhan’a Bakış: Günümüzün Egemen Medya Araçları Ekseninde Bir Değerlendirme. International Journal of Cultural and Social Studies, 5(1), 137-158.
Yıldız, S. K. (2022). Dijital Dünyada Televizyon Mecrasının Değişen Anlamı. Researchgate, 121-137.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
