KADINLARDA SPESİFİK ERKEN DÖNEM UYUMSUZ ŞEMA BOYUTLARININ PSİKOSOMATİK BELİRTİLER İLE İLİŞKİSİ VE KOŞULSUZ KENDİNİ KABULÜN BU İLİŞKİDEKİ ARACI ROLÜ

Özet

Psikosomatik belirtiler psikolojik sebeplerden ortaya çıkan fiziksel belirtiler olup, kadınlarda daha sık görülmekte ve kültürden ve sağlık hizmetlerinden bağımsız olarak dünya çapında hastaların %20’sini etkilemektedir. Tedavileri tıbbi müdahalelerden ziyade psikolojik yöntemlere dayanmakta, ancak bu sahadaki çalışmalarda büyük eksiklik gözlenmektedir. Mevcut çalışmanın ana hedefi, bu sahaya katkı sağlama amacı ile psikosomatik belirtilerle ilişkisi saptanan erken dönem uyumsuz şemalar ve koşulsuz kendini kabulü, koşulsuz kendini kabulün aracı değişken olarak ele alındığı bir modelde incelemektir. Koşulsuz kendini kabul önceden bu modelde aracı değişken olarak saptandığından, ortaya çıkan bulguların bu modelin genellenebilirliğini arttırabileceği yazarların önerilerinden de yola çıkarak düşünülmektedir. Aynı zamanda, halihazırdaki çalışma spesifik erken dönem uyumsuz şema boyutları ile psikosomatik belirtiler arasındaki ilişkide, koşulsuz kendini kabulün aracı değişken olarak incelendiği ilk çalışma olacaktır. Çalışma online hazırlanan bir anket üzerinden yürütülmüş olup, örnekleme 149 kadın (Yaş ortalaması = 33.63 ± 11.25) katılmıştır. Veriler Sosyodemografik Veri Formu, Young Şema Ölçeği – Kısa Form 3, Koşulsuz Kendini Kabul Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri kullanılarak toplanmıştır. Hipotezlerle uyumlu olarak, psikosomatik belirtileri en güçlü yordayıcıların erken dönem uyumsuz şema boyutlarından Kopukluk ve Reddedilmişlik ile Zedelenmiş Otonomi boyutlarının olduğu saptanmıştır. Fakat öngörülenlerin aksine, koşulsuz kendini kabul bu ilişkide aracı değişken olarak ortaya çıkmamıştır. Elde edilen sonuçlar çalışmanın örneklemi çerçevesinde tartışılmış ve psikosomatik belirtilerin tedavisi açısından önemi ele alınmıştır. Koşulsuz kendini kabulün, erken dönem uyumsuz şemalar ve psikosomatik belirtiler açısından anlam ve önemi için bu sahada daha çok çalışma yapılması gerektiği düşünülmektedir.