DİL ÖĞRETİMİNDE METİN UYARLAMA: PEYAMİ SAFA’NIN MİŞON’UN DEFİNESİ ÖYKÜSÜNÜN A2 SEVİYESİNE UYARLANMASI

Özet

Dil öğretiminde başlangıç seviyesinden itibaren dikkat edilmesi gereken en temel hususlardan biri, anlamayı etkili kılacak olan okuma becerisi ve okumayı geliştirecek metinler ile yardımcı okuma kitaplarının etkililiğinin sağlanmasıdır. Edebi metinler, zengin dil hazinesini, hedef kültürü, sözcükten paragrafa kurgulanmış bağlamsal unsurları, dil yapılarını işleten bağlaşıklık ögelerini içerisinde barındırmaktadır. Bu metinlerin dil öğretiminde de kullanılması tüm bu zenginliklerden istifade edebilmeyi mümkün kılacaktır. Dil öğretiminde okuma çalışmaları diğer becerilerin edinimini de hızlandırmaktadır. Bu kapsamda okuma metinlerinin dil öğretiminde kullanılması istenmekte ancak özgün metinlerin ana dili konuşurları düşünülerek hazırlanması nedeniyle metinlerin dil öğretiminde kullanılmadan önce bilimsel veriler ışığında incelenmesi ve hedef seviye kazanımları dikkate alınarak uyarlanmasının fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmamızın amacı, özellikle dil öğretiminde ve dili bütünleyen millî kültürün kullanılmasında önemli bir yere sahip olan Türk edebiyatı eserlerinin seviye uygun biçimde uyarlanarak yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılmasını sağlamaktır. Çalışmada Peyami Safa’nın Cingöz Recai serisindeki Mişon’un Definesi öyküsü Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Metni ışığında, metin dil bilimsel ölçütler çerçevesinde uyarlanmıştır. Özgün metin bağlaşıklık unsurları çerçevesinde çözümlenmiş, seviye kazanımları ışığında incelenmiştir. Bağlaşıklık ölçütlerinin metin uyarlama sürecinde yol gösterici olduğu ve diğer becerilerin gelişimine de katkı sağladığı değerlendirilmiştir