AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ VE TÜRKİYE’DE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Özet

Eğitim, bir ülkenin kalkınması için en önemli unsurlardan biridir ve öğretmenler eğitim sisteminin temel yapı taşlarından biridir. Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye, farklı eğitim sistemlerine sahip olsalar da her iki ülkede de öğretmenlerin yetiştirilmesi ve eğitim kalitesinin artırılması önemli bir konudur. Özellikle 1990’lı yıllardan itibaren eğitim kalitesi ve okul reformu çalışmaları öğretmen ve eğitim programı üzerinde yoğunlaşmıştır. Öğrencilerin bireysel özelliklerine ek olarak diğer bileşenler de (genetik özellikler, yönetim, teknoloji, aile, çevre vb.) dikkate alındığında, başarının büyük kısmında öğretmen baskındır. Araştırmalar; öğrenci başarısının %50 genetik donanım, %30 ise öğretmen niteliğine bağlı olduğunu gösterir. Eğitimdeki başarı için bu alanda yatırım yapılması gerekmektedir. Bu araştırmada, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Türkiye’de uygulanmakta olan öğretmen yetiştirme sistemleri incelenmiş, uygulama bağlamında karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Bu çalışma, öğretmen yetiştirme programı kapsamında, öğretmenlerin üniversiteye giriş koşulları, eğitim süreçleri, okul deneyimleri, öğretim uygulamaları ve bunların değerlendirme sistemlerini karşılaştırarak benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarmayı, uygulanabilir öneriler geliştirmeyi amaçlamıştır. Çalışma, tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Bu çalışmada karşılaştırmalı yöntemlerden biri olan yatay yaklaşım kullanılmıştır. Karşılaştırmaya dayalı olarak, elde edilen tüm değişkenler açısından Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemi ile ABD’deki eyaletler arasında program kabul, eğitim süresi ve değerlendirme açısından anlamlı bir farklılık gözlenmiştir. Bu bilgiler ışığında, Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine yönelik önerilerde bulunulmuştur.