TARİH SORUNUNUN MODERN FELSEFEDEKİ İZLERİ

Özet

Tarih felsefesinin sorunları, iki odak noktasına sahiptir: res gestae ve historia rerum gestarum. İlki, yaşanmış geçmiş anlamında
tarihi ifade ederken; ikincisi geçmişteki olayların bilinme ve aktarılma biçimini ifade eder. Modern felsefenin tarih sorununa
yaklaşımının bu kadar kesin bir ayrıma dayandığı söylenemez. Geçmiş bir olayın gerçekten nasıl yaşandığını ifade eden
bilginin, mutlak bir kesinlik taşımadığını kabul eden modern felsefe, tarihin bilgisine kuşkuyla yaklaşır. Ancak bu kuşku,
Aydınlanma döneminde yerini belli belirsiz bir güvene bırakır. Çünkü “ilerleme” düşüncesiyle tanımlanan Aydınlanma, bir
süreç olarak gördüğü tarihe bir “amaç” yükler. Bu düşüncenin teolojik bir kökene sahip olduğunu ortaya koymak isteyen bu
çalışma, modern felsefenin tarih bilgisine yönelik kuşkusunun yerini güvene bırakmasının izlerine işaret etmek amacındadır.
Böylece modern felsefenin, tarih sorunu konusunda teolojik kökenini aşıp aşmadığı sorusuna yanıt aranmaktadır.