SINIF ÖĞRETMENLERİNDE İŞ-YAŞAM DENGESİNİN, ÖRGÜTSEL BAĞLILIK VE İŞ DOYUMU İLE İLİŞKİSİ

Özet

Eğitim ve öğretimde verimliliğin sağlanması ve kalitenin arttırılması, öğretmenlerin iş yaşam dengesine bağlıdır. Öğretmenlerin çalıştıkları kuruma ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve davranışları, okulun hedeflerinin gerçekleştirilmesini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin iş yaşam dengesinin örgütsel bağlılıklarını ve iş doyumlarını nasıl etkilediğinin belirlenmesidir. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi ile İstanbul ili Bakırköy ilçesinde bulunan özel okullarda görev yapan 253 sınıf öğretmenine yönelik olarak İş Yaşam Dengesi Ölçeği, Örgütsel Bağlılık, Ölçeği ve İş Doyum Ölçeği anketleri uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21 programı ile analiz edilmiştir.
Araştırmada, sınıf öğretmenlerinin yaşamın işten ibaret olmasına yönelik algılarının düşük ve iş yaşam uyumu düzeylerinin ise ortanın üstünde tespit edilmiş, öğretmenlerin çalıştıkları eğitim kurumlarına duygusal olarak ortanın üzerinde bağlı olduğu ve devam bağlılıkları ise düşük düzeyde saptanmıştır. Ayrıca, öğretmenlerin içsel ve dışsal doyum düzeylerinin de yüksek olduğu elde edilen sonuçlar arasındadır. Kadın sınıf öğretmenlerinin iş yaşam uyumu ve dışsal doyum düzeyinin erkek öğretmenlerden düşük, 22-27 yaş ve 28-33 yaş grubu öğretmenlerin yaşamın işten ibaret olması algısı düzeyinin ve 34-39 yaş grubu ve 46 yaş ve üzeri öğretmenlerden düşük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 22-27 yaş grubu öğretmenlerin devam bağlılıklarının da 46 yaş ve üzeri öğretmenlerden daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Evli öğretmenlerin yaşamın işten ibaret olması algısı ve devam bağlılıklarının bekar öğretmenlerden yüksek, öğretmenlerin yaşlarının artması ve aynı eğitim kurumlarında uzun süre çalışmalarının ise yaşamın işten ibaret olması algılarını ve devam bağlılıklarının artmasına neden olduğu tespit edilmiştir. Sınıf öğretmelerinin iş yaşam dengesi, örgütsel bağlılık ve iş doyumu arasında ilişkiler tespit edilmiş ve Öğretmenlerin duygusal bağlılıklarının, içsel ve dışsal doyumlarının iş yaşam uyumu tarafından etkilendiği devam bağlılıklarının ise yaşamın işten ibaret olması algısının etkilediği tespit edilmiştir