BABİL KULESİ LANETİ: YENİ LİSAN HAREKETİNDE DİL BİLİNCİ

Özet

Siyasal ulusçulukta dil, yurttaĢlara ulusal kimlik kazandırmanın bir aracı iken romantik ulusçuluk, milleti dilden hareketle
tanımlanmıĢ kollektif bir kimlik kabul eder. Romantik ulusçuluğun etkisinin gözlemlendiği Türk milliyetçiliğinde de ulus
olmanın ön koĢulu dildir. Ziya Gökalp bunu, “Dil bağımsızlığı, siyasi bir bağımsızlığın öncüsüdür.” Ģeklinde ifade eder.
Romantik milliyetçiliğin etkisinde dile en üst perdeden önem atfeden Millî Edebiyat kadrosu, bu fikrin kültürel alanda kabul
görmesi ve ilkelerinin benimsetilmesi noktasında gaflet imgelerinden yararlanmıĢtır. Zira bir fikir yahut standardın yürürlüğe
konabilmesinin yolu, onun yokluğu yahut noksanlığının tahayyül edilmesi, yani gaflet imgelerinden geçer. Gaflet imgeleri bu
nedenle propagandanın biricik meĢruiyet kaynağıdır. Milli Edebiyat sanatkârı da Türkçe konusundaki aydınlanmayı aydın ve
toplumun bu konudaki bilgisizlik ve duyarsızlığından söz etmekle sağlamaya çalıĢmıĢtır.
Bu çalıĢma, Yeni Lisan ve Milli Edebiyat hareketinin Türkçenin iç ve dıĢ planlamasına iliĢkin görüĢ ve tasarruflarını tespit
etme ve inceleme amacı gütmektedir. Dil üzerinden kültür devrimine giriĢen bu hareketin tasfiyeci olup olmadığı da tartıĢılan
konulardan biridir.