GÜMRÜK BİRLİĞİ SÜRECİNDE TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARET DENGESİ

Özet

Küreselleşme ve bölgeselleşme eğilimlerinin hız kazandığı günümüz dünyasında, ülkelerin birbirleriyle yoğun ekonomik, siyasal ve sosyal ilişkilerin içerisine girmeleri, karşılıklı bağımlılığı daha önce hiç görülmeyen bir şekilde artırmaktadır. Bu gelişmeler sonucu, ulusal sınırların ayırıcılık niteliği azalmakta, ülkelerin özellikle ekonomik ve politik nedenlerle daha kapsamlı üst sistemler içinde bütünleşmeye yöneldikleri görülmektedir. Dünyada 1948 yılında imzalanan ticaret ve tarifeler antlaşmasıyla (GATT) başlamıştır. Bu anlaşma paralelinde gümrük vergileri giderek düşürülerek sıfırlanmıştır. Türkiye’nin Batı Avrupa ile sosyal, tarihsel, kültürel ve siyasal bağları, tarihin eski çağlarına kadar uzanmaktadır. Bu oluşumun en son halkası ekonomik bağlılıktır. Türkiye, Avrupa Birliği ile bütünleşmeyi kendisine hedef olarak belirlemiş ve bunun için 1959 yılında Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) üyelik için başvurmuştur. Bu yıldan itibaren Türkiye, Avrupa Birliği’ne katılmak için birçok ortak birliktelik içersinde yer almıştır. 1 Ocak 1996 tarihinde Avrupa Birliği ile Türkiye arasında Gümrük Birliği anlaşması imzalanmıştır. Avrupa Birliği, Türkiye ile gümrük birliği anlaşması gerçekleştirerek ekonomik entegrasyon açısından bir adım atmış oluyordu. Bu anlaşma Türkiye’den sınırlamalar olmaksızın ulaşılabilecek pazarın son derece büyümesine sebep olmuştur. Ayrıca aramalı ithalatında, azalan ya da kalkan tarifelerin ülke içinde üretimin maliyetini düşüreceği de söylenebilir. Bu çalışma içerisinde Türkiye’nin, Avrupa Birliği ile imzalamış olduğu Gümrük Birliği anlaşmasının; dış ticaret dengesine getirdiği sorunları ve bu sorunlara karşı Türkiye’nin üretti çözüm yolları üzerinde durulacaktır