ÖRGÜTSEL GÜVEN VE BEKLENTİ ÖTESİ ÖZYETERLİLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Özet

Amaç. Çalışanların sosyal çevresi, yaşamı, eğitimi, çalışma şartları vb. birçok faktörün ötesinde, işyerinin beklentilerini karşılamak, hatta proaktif eylemde bulunarak, görevlerinin gereğini benimseyerek yapmaları beklenir. Ancak, çalışanın proaktif kişilik ve eylem becerisini ortaya çıkarmak, geliştirmek ve bunu sürdürebilmesi için örgütlere önemli roller düşmektedir. Örgüt ve çalışan arasında amaç birliğinin sağlanması, örgütün psikolojik yapısını temsil eden örgütsel kültür, örgütsel iklim, dayanışma, adalet, sosyalleşmenin yanında örgütsel güven de önemli bir faktör olarak önem kazanmaktadır. Bu araştırma, yöneticilerin örgütsel güven boyutlarına dair algılarının ve kendinden beklenenin ötesinde, örgüt lehine tanım dışı rol davranışlarına girişmelerine dair algıları belirlenmeye çalışılmaktadır.
Yöntem. Katılımcıların örgütsel güven ve beklenti ötesi özyeterlilik algısı ilişkisini belirlemek amacıyla yapılan bu görgül çalışmada, veri toplamak amacıyla Ruder tarafından geliştirilen Örgütsel Adalet, Güven ölçeği ile Parker tarafından geliştirilen Beklenti Ötesi Özyeterlilik Davranışı Geliştirme ölçeğinden yararlanılmıştır. Araştırmada katılımcıların örgütsel güven ve özyeterlilik algıları ilişkili midir? Sorusu cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Katılımcıların beklenti ötesi özyeterlilik davranışı, örgüte ve diğer yöneticilere duyulan güven boyutlarına ilişkin algılarının yanında, katılımcıların beklenti ötesi özyeterlilik algısı ve örgütteki mesleki alan, pozisyon, diğer yöneticilerle çalışma süresi ve cinsiyet değişkeni gibi demografik göstergeler arasındaki farklılıklar belirlenmeye çalışılmıştır.
Bulgular. Araştırmanın örneklemi bir imalat işletmesindeki 90 adet alt ve orta düzey yönetici oluşturmaktadır. Örneklemden elde edilen veriler fark testleri ve çoklu regresyon ve Ki-kare analizleri ile analiz edilerek gerçekleştirilmiştir.
Sonuç. Katılımcıların beklenti ötesi özyeterlilik davranışı ve örgüte duyulan güven arasında p<0,05 düzeyinde anlamlı ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç örneklemin beklenti ötesi özyeterlilik algıları ile demografik göstergeleri bakımından da anlamlı bir ilişkinin olduğu gözlenmiştir. Araştırma bulgularının, katılımcıların örgütsel güven ve özyeterlilik algılarından bağımsız olarak ele alınamayacağını göstermek bakımından önemli olduğu ileri sürülebilir