ENGELLİLERE YÖNELİK BİR FARKINDALIK ÇALIŞMASI: TOPLUMA HİZMET UYGULAMALARI DERSİ ÖRNEĞİ

Özet

Bu çalışmada, Topluma Hizmet Uygulamaları (THU) dersi kapsamında engellilere yönelik öğretmen adaylarında farkındalık oluşturmak amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden olan eylem araştırmasından hareketle nitel veri toplama ve değerlendirme tekniklerinin kullanıldığı betimsel bir araştırmadır. Araştırma, THU dersi alan 3. sınıf öğrencilerinden 15 katılımcıyla 2016-2017 güz döneminde dört aylık bir çalışma sonunda yapılmıştır. Araştırmada THU dersi kapsamında, derinlemesine görüşmeler yoluyla katılımcıların engelli bireylere yönelik farkındalık düzeylerinde bir artış olup olmadığı sorgulanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda yer alan altı temel sorudan hareketle katılımcılardan elde edilen veriler transkribe edilerek içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen veriler altı farklı soruya uygun kategorileştirerek değerlendirilmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının THU dersini almadan önce engelli bireyler hakkında bilgi sahibi olmadıkları, engelli bireylere yönelik farkındalık düzeylerinin düşük olduğu ve engellilik konularına duyarsız kaldıkları bulgulanmıştır. Ancak THU dersi kapsamında engellilere yönelik yapılan farkındalık çalışması sonucunda, öğretmen adaylarının çoğunda bilgi ve farkındalığın oluştuğu, engellilere yönelik duyarlılığın da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırma, sosyolojik perspektifle ele alınması, verilerin ilk elden toplanması, çarpıcı bulgu/sonuçlara ulaşılması bakımından son derece özgün bir araştırmadır. Ayrıca, öğretmen adaylarının engelli bireylere yönelik farkındalık oluşmasına dikkat çektiği için de önemli bir araştırma olmuştur. Son olarak araştırma, öğretmen adaylarının engelli bireyler konusunda farkındalıklarının artırılmasına yönelik çalışmaların yapılması önerisinde bulunulmuştur