OSMANLI DÖNEMİ MİNYATÜR SANATINDA TOPOGRAFİK KENT TASVİRİ

Özet

Osmanlı dönemi tarihsel süreç içinde erken, klasik ve geç Osmanlı dönemi olarak adlandırılmaktadır. Erken dönem olarak anılan süreçte birçok eserin varlığından söz edilebilmesine rağmen, konuları ve biçim özellikleri açısından özgünleşerek yerel bir üslup arayışını yansıtan eser çok fazla bulunmamaktadır. Osmanlı dönemi minyatür sanatı genellikle seyahatler, ordu seferleri ve dönemin sosyal yaşamını yansıtan saray hayatı, törenler gibi olayları konu edinmektedir. 16. Yüzyılın ortalarına doğru, Klasik Osmanlı Dönemi’nde Matrakçı Nasuh Efendi minyatür sanatında yerel biçimi belirleyen önemli eserler ortaya koymuştur. Genellikle Osmanlı ordusunun fethe yöneldiği kent ve limanların, İstanbul’un topografik ve figürsüz manzaralarını tasvir eden sanatçı, Osmanlı minyatür sanatına farklı bir anlayış kazandırmıştır. Bu çalışmada, Klasik Osmanlı Dönemi’nde Matrakçı Nasuh Efendi’nin minyatür çalışmalarının birkaç örneği ele alınarak, özellikle topografik kent tasvirleri, önemli törenler ve saray bahçelerinde gerçekleşen gündelik yaşam kültürü ile saray bahçelerindeki bitkisel tasarım ve yapı ögelerinin görsel biçimlendirilmesi resim sanatı, mekan kurgusu, peyzaj ve bahçe tasarımı bağlamında soyutlama yöntemi ile irdelenerek yorumlanmıştır