ENGELLİ BİREYLERİN KENTSEL VE SOSYAL YAŞAMA KATILIMINDA BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN ÖNEMİ

Özet

Kentsel iç ve dış mekân kullanımlarında erişebilirlik açısından kısıtlamalar ile karşılaşan engelli bireyler toplumsal yaşama katılım açısından da pek çok zorlukla karşılaşmaktadır. Bilişim teknolojileri ve internet engelli kişilere, farklı aktivitelere katılabilme adına önemli açılımlar getirmektedir. Teknolojideki bu hızlı gelişmeler ile mekândan ve zamandan bağımsız bir biçimde bilginin, hizmetlerin erişebilirliği kolaylaşmakta ve kişilerin hareketlilik ihtiyacı ortadan kalkmaktadır. Bu durum, özellikle hareket güçlüğü çeken engelli bireylere önemli olanaklar sunmaktadır. Yeni teknolojilerin kullanımı ile birlikte tele çalışma ve uzaktan eğitim kavramları gündeme gelmiştir. Bu yeni eğitim ve çalışma fırsatları ile engelliler eğitim ve çalışma hayatına aktif ve tam katılım fırsatına sahip olabileceklerdir. Özellikle, ağır engelli ve yatağa bağımlı kişiler için bu gelişmeler büyük öneme sahiptir. Fırsatların değerlendirilebilmesi için engellilerin engel gruplarına göre farklılaşan ihtiyaçlarının dikkate alınması gerekmektedir. Bu makalenin amacı, engellilerin kentsel ve toplumsal yaşama katılımını artırma potansiyeline sahip olan bilişim teknolojilerinin sunduğu imkânları eğitim, istihdam ve hizmetler açısından tartışarak engelliler açısından kullanım potansiyellerini değerlendirmektir. Makale, engellilerin toplumsal yaşama katılımının önemini ortaya koyarak başlamaktadır. Daha sonra, bilişim teknolojilerinin engelli bireyler açısından sunduğu olanaklar tartışılmıştır. Türkiye’de engelli bireylerin bilişim teknolojilerini kullanımını kısıtlayan etkenler ortaya konulmuştur. Son olarak, Türkiye’deki engellilere yönelik bilişim teknolojileri uygulamaları değerlendirilerek öneriler geliştirilmiştir.