Afet Yönetiminde Yerel Yönetimlerin Etkinliği: 6 Şubat Depremi Hatay Örneği


Abstract views: 1196 / PDF downloads: 495

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8396864

Anahtar Kelimeler:

Hatay, Deprem, Yerel Yönetimler

Özet

İnsan hayatının seyrini önemli ölçüde değiştiren, rutinini bozan afetler öngörülemez olmaları, telafisi güç kayıplara neden olmaları sebebiyle daima akademik çalışmaların başat konuları arasında yer almışlardır. Birçok disiplini ilgilendiren bu çalışmaların gerek afetleri yaşayan toplumların gerekse o toplumları yöneten otoritelerin zararlardan kaçınma, risklerden korunma, kayıpları azaltma gibi hususlarda gerçekleştirdikleri tedbir ve politikalara katkıları yadsınmaz bir gerçektir. Depremler, yıkıcı tesirleri, sebebiyet verdikleri can ve mal kayıpları dikkate alındığında tedbir alınması gereken doğal afetlerin başında gelmektedir. Depremlerin sebebiyet verdikleri zararları minimize etmek noktasında alınacak ve uygulanacak tedbirler çok aktörlü bir yönetim mekanizmasını gündeme getirmektedir. Çoğu kaynakta “afet yönetimi” olarak adlandırılan bu süreçte devletin merkezi idaresi, yerel yönetimler, ulusal ve uluslararası sivil toplum örgütleri ve gönüllü girişimler gibi aktörler yer almaktadır. Depremin gerçekleştiği bölgeyi ekonomik, sosyal ve fiziki bakımdan en iyi tanıyan, ihtiyaçları en iyi bilen, bölgeye en yakın ve ulaşması en hızlı ve kolay olan aktörler şüphesiz yerel yönetimlerdir. Her ne kadar ülkemizde deprem ve afet yönetimi konusunda örgütsel ve kurumsal olarak merkezi yapılanmanın ön planda olduğu görülse de yerel yönetimlerin afet yönetimindeki etkinliği son derce önemli ve kıymetli olarak değerlendirilmektedir.  Yerel yönetimler, sadece kendi bölgelerindeki afet ve depremlere değil; aynı zamanda ülkenin değişik bölgelerindeki vakalara da müdahale etmekte ya da müdahalelere destek olmaktadır. 6 Şubat 2023 sabahında Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen depremlerde en çok yıkım ve kayıp Hatay’da gerçekleşmiştir. Deprem bölgesindekideki insanların enkazdan kurtarılması, sağlık merkezlerine ulaştırılması, barınma, ısınma, gıda ve temiz su temini konularında ilk müdahaleler yerel yönetim kuruluşları tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu konuda sadece bölgedeki değil, ülkenin değişik bölgelerinden gelen yerel yönetim kuruluşlarının özverili çalışmalarına tanıklık edilmiştir. Bu çalışmada Hatay bölgesinde 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremde yerel yönetimlerin faaliyetleri ve depremden zarar gören bölge insanları için geliştirdikleri politika ve çözümlerler değerlendirilmiştir. Vaka analizine dayandırılan çalışmada nitel araştırma tekniklerinden mülakat tekniği seçilmiştir. Mülakat tekniğinde deprem bölgesinden sağlanan veriler sistematik bir sınıflandırmaya tabi tutulduktan sonra doğruluk ve güvenilirliği test edilmektedir. Çalışmada depreme hazırlık, depreme müdahale ve deprem sonrası iyileştirme faaliyetleri noktasında yerel yönetim kuruluşlarının etkinlikleri, destek, deneyim ve öngörüleri değerlendirilmiştir.

Referanslar

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının (2709 Sayılı), 127. Maddesi, 20/10/1982 tarih ve 17844 sayılı Resmî Gazete.

Açıkgöz, E. (2007). Yeni Düzenlemeler Eşliğinde Yerel Yönetimlerde Mali Özerklik ve Mali Tevzin, [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

AFAD, (2014). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Ankara.

AFAD, (2021). AFAD ve tarihçesi, https://www.afad.gov.tr/afad-Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun (6306 Sayılı), 31/05/2012 tarih ve 28309 sayılı Resmî Gazete.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (2023). https://www.afad.gov.tr/afet-turleri.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (2023). https://www.afad.gov.tr/aciklamali- afet-yönetimi-terimleri-sözlüğü.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu (5902 Sayılı), 17/06/2009 tarih ve 27261 sayılı Resmî Gazete.

Akyel R., (2005), Türkiye Kamu Yönetiminde Afet Yönetimi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 15-29

Belediye Kanunu (5393 Sayılı), 13/7/2005 tarih ve 25874 sayılı Resmî Gazete.

Belediye Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (5998 Sayılı), 24/06/2010 tarih ve 27621 Sayılı Resmî Gazete.

Benson, C. (2016). ADB Sustainable Development Working Paper Series No. 41: Promoting Sustainable Development Through Disaster Risk Management. Mandaluyong City, Philippines: Asian Development Bank.

Büyükşehir Belediyesi Kanunu (5216 Sayılı). 23/07/2004 tarih ve 25531 sayılı Resmî Gazete.

Creswell, J. W. (2015). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Ve Araştırma Deseni (Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir Çev. Ed.), Siyasal Kitabevi.

Çağlar, T. (2020). Afet Yönetiminin Temel İlkeleri. M. Yaman ve E. Çakır (Ed.). Farklı Boyutlarıyla Afet Yönetimi. Nobel Yayıncılık.

Ergünay, O. (2011). 7269 sayılı Yasa Açısından Afet Bölgesi Nedir? http://ahsenokyar.com/?p=14880.

Eryılmaz, Bilal (2007), Kamu Yönetimi. İstanbul: Nobel Yayıncılık.

Genç, F. N. (2004). Doğal Afetler ve Yerel Yönetimlerde Acil Durum Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması. Yerel Yönetimler Kongresi. Çanakkale

Genç, F. N. (2021). Afet Yönetimi. Nobel Yayıncılık

Gerdan, S. (2019). Yerel Yönetimlerde Afet Zararlarının Azaltılması Çalışmalarına Genel Bir Bakış. The Journal of Social Science (TJSS), 3(5), 267-276.

Gökçe, O. ve Tetik, Ç. (2012). Teoride ve Pratikte Afet Sonrası İyileştirme Çalışmaları. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Yayınları.

Gözler, K. (2019). Türkiye’nin Yönetim Yapısı. Ekin Yayıncılık.

Hancock, D. R. And Algozzine, B. (2006). Doing Case Study: Practical Guide For Beginning Researchers. New York An London: Teachers College Press.

IFRC, (2020). World Disasters Report 2020, https://www.ifrc.org/sites/default/files/2021-05/20201116_WorldDisasters_Full.pdf.

İl Özel İdaresi Kanunu (5302 Sayılı), 04/03/2005 tarih ve 25745 sayılı Resmî Gazete.

Kadıoğlu, M. (2020). Afet Yönetimi: Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek. Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları

Kadıoğlu, M. (2008). Modern, Bütünleşik Afet Yönetiminin Temel İlkeleri. Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, (Der. Kadıoğlu, Miktat ve Özdamar, Emin), ss. 1-34. JICA Türkiye Ofisi Yayınları.

Küçükşen, M. ve Yetkin, O. (2020). Afet Yönetimi ve Yerel Yönetimler. M. Yaman ve E. Çakır (Ed.). Farklı Boyutlarıyla Afet Yönetimi. Nobel Yayıncılık.

Leblebici Ö. (2014), Afetlerde Kamu Yönetiminin Rolü Ve Toplum Temelli Afet Yönetimine Doğru. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(2),457-478.

Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A Guide To Design And Implementation. Revised And Expanded From Qualitative Research And Case Study Applications In Education. San Francisco, Ca: Jossey-Bass.

Punch, K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel Ve Nitel Yaklaşımlar (Dursun Bayrak, H. Bader Arslan Ve Zeynep Akyüz, Çev.). Siyasal Kitabevi.

TAMP, (2021), Türkiye afet müdahale planı (TAMP). T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı,https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/2419/files/Afet_Mud_Pl_ResmiG20122013.pdf

Waugh W.L.J. & Streib G., (2006), Collaboration and leadership for effective emergency management, Public Administration Review, 66(1), 131-140.

Yavuz Ö., (2020). Afet Yönetişiminde İş Birliği Ağlarının Önemi: Kocaeli Örneği. [Doktora Tezi], Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.

Yavuz, N. (2018). Türkiye’de Afet Yönetimi. (E. Akman ve C. Babaoğlu, Ed.). Türkiye’de Kentsel Alan ve Çevre Politikası Analizi. Ekin Yayıncılık.

Yıldırım A., Şimşek, H., (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.

Yıldız, M. (2008). Mahalli İdareler Reformu Sonrası Afet Yönetimi. (M. Kadıoğlu ve E. Özdamar, Ed.). Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri. JICA.

İndir

Yayınlanmış

2023-10-01

Nasıl Atıf Yapılır

Duruel , M. (2023). Afet Yönetiminde Yerel Yönetimlerin Etkinliği: 6 Şubat Depremi Hatay Örneği. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(99), 2404–2418. https://doi.org/10.5281/zenodo.8396864