“Vanitas” Temalı Eserlerde Nesnenin Temsil Ettiği “Ölüm” ve “Hiçlik” Göstergelerinin İncelenmesi


Abstract views: 292 / PDF downloads: 191

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10034935

Anahtar Kelimeler:

Momento Mori, Vanitas, Fanilik, Ölüm

Özet

Avrupa sanat tarihinde fanilik ve ölüm temalarını betimleyen çok fazla eser yer alır. Özellikle 16. Yüzyıl ve 17. Yüzyıllara arasında “vanitas” ismi verilen ölüm ve fanilik temalı natürmort eserler Avrupa sanatında önemli bir üslup haline gelir. “Momente mori” (ölümlü olduğunu hatırla) ilkesiyle Hıristiyan inançlarının yaşam ve ölüm arasındaki ahlaki değerlerini sembolik bir dile dönüştüren vanitas resimleri, kompozisyon içinde kullandığı nesneleri farklı bir anlatım biçimine dönüştürür. Nesnelerin ifade ettiği bu metaforik anlatım üslubu dünyevi zevklerin ve bilimin karşına ölüm ve faniliği ifade eden nesneler kullanarak görsel algılamayı madde ve mana arasında gerçekleşen içsel bir düşünme biçimine taşır. Orta Çağ’dan başlayarak, Rönesans ve Barok dönemde işlenen vanitas teması, toplum açısından insanın dünyanın maddi zenginliğine karşı din, yaşam ve ahlak ilişkili sosyolojik bağlamını görsel bir dil üzerinden kurar.

Referanslar

Artsandculture, (t.y.). Vanitas. https://artsandculture.google.com/asset/vanitas-still-life-pieter-claesz/lAGE -SJvVcF7Lg.

Britannica (t.y.). Pieter-Claesz. https://www.britannica.com/biography/Pieter-Claesz

Darriulat, J. (2003). Vanitas Resminde Nesneye Bakış. Presses Üniversitesi, Sillages Eleştiri Koleksiyonu, Paris.

Eczacıbaşı N. (2008), Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. YEM Yayınları.

Kaygusuz, B. G. (2019). Tablolardaki Ölüm Nesneleri: Vanitas Natürmort Geleneği. Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi, 04(07), 462-478.

Leppert, R. (2002). Sanatta Anlamın Görüntüsü. Ayrıntı Yayınları

Matta (1999), İsa’nın Kurduğu Sofra, Kitabı Mukaddes Şirketi Yayınları.

Özgenç Erdoğdu, N. (2018). 17. Yüzyıl Hollanda Sanatında Vanitas İmgeleri. Ulakbilge, 6(21), 143-159.

Soylu, R. (2019). Resimde Ölüm ve Fanilik İmgelerinin Göstergebilim Çözümlemeleri. Tidsad Türk İslam Dünyasında Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23, 40-52.

Turani, A. (1975). Sanat Terimleri Sözlüğü, (3. Baskı). Toplum yayınları

Wikipedia, (t.y.). StillLifeWithASkull. https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:StillLifeWithASkull.jpg

İndir

Yayınlanmış

2023-10-23

Nasıl Atıf Yapılır

Işık, M., Soylu, R., IŞIK, Y. E., Nezir, M., & Sepetçi, H. (2023). “Vanitas” Temalı Eserlerde Nesnenin Temsil Ettiği “Ölüm” ve “Hiçlik” Göstergelerinin İncelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(100), 2676–2682. https://doi.org/10.5281/zenodo.10034935