Prometheus Mitinde Bölünmüş İnsanın Birliğe Yolculuğu

Özet

Bu makalede Prometheus miti bağlamında insanın ‘kendi olma’ serüveninin olanağı ele alınmıştır. Mite ilişkin geleneksel anlatılar, Prometheus figürünün insanlığa armağanı olan ateşin, insanlığın gelişimindeki ve ilerleyişindeki katkısına ve ateşin sembolik anlamlarına odaklanır. Ateş, kimi zaman bir başkaldırıya, kimi zaman özgürlük ve yaratıcılığa kimi zaman da ıstırap ve sefalete neden olan bir sembol olarak okunur. Bu makalede ateş, insanın benlik bilincini ve kendinin farkındalığını edinme sürecinde, ona içkin olan ve ondaki dönüşümü olanaklı kılan ruhsal bir kıvılcım olarak düşünülür. Makale öncelikle kendini yaratma sorumluluğunu tek başına üstlenen çıplak insanın, ilk aşamada deneyimlediği düşüşe, ayrıma ve bölünmeye odaklanır. Kendinden bu kopuşu, bu bölünmeyi deneyimleyen insan, benliğin bir parçasıyla kendini özdeşleştirir. Bu özdeşleşme sonucunda öteki parçayı, kendindeki ötekiyi, göz ardı ederek eyleyen insanın dönüşümü olanaksızlaşır. Benliğin bir bütün olarak kendinin bilincine erebilmesi için, her iki parçanın karşılaşacağı bir ana ihtiyaç vardır. Makalede mitte belirginleşen Prometheus’un ve Epimetheus’un karşılaşma anı, sürekli kendini aşma ve dönüştürme olanağını gerçekleştiren yaratıcı, özgür insana bir model olarak ele alınır. Böylece bu karşılaşma ya da farkındalık anında, aynının ve farkın, özgürlük ve zorunluluğun, belirlenmiş olanın ve belirsiz olanın, tekrardaki farkın anlamı açığa çıkar ve insanın kendi olma serüveninde sınırsız olanakları açar.