KAYSERİ BÜNYAN SULTANHANI KERVANSARAYI TAŞ BEZEMELERİNİN KİLİM TASARIMLARINDA UYGULANMASI

Özet

Kervansaray mimarisinin güzel örneklerinden biri de Bünyan Sultanhanı’dır. Selçuklu kervansarayları hemen hemen aynı plana göre inşa edilmekle birlikte, birbirinden farklı görünümler sergiler. Uzaktan bakılınca bir kale görünümünde olan Bünyan Sultanhanı kervansarayı da özellikle avlusundaki köşk mescit ve taş bezemeleri ile Anadolu’daki diğer kervansaraylardan ayrılmaktadır.

Kervansarayın bugüne ulaşabilmiş taş bezemeleri, yapıldığı zamanın ihtişamından ipuçları vermektedir. Bulunduğu çevrede yerleşmiş olan Yörük-Türkmen kültürü, bir başka geleneksel sanat olan dokumacılığı, günümüzde azalmış olsa da yaşatmaktadır. Buradan yola çıkılarak Sultanhanı kervansarayının taş bezemelerinin, kilim dokumaları için alternatif bir tasarım kaynağı olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.  Bu çalışma, yöredeki dokumacılığa katkı sağlanması ve kilim motiflerine alternatifler üretilmesi bakımından önem taşımaktadır. Taşlara işlenmiş motifler, tasarım ilkeleri ışığında, yeni tasarımlarla kilim dokumalarına aktarılarak disiplinler arası bir çalışma yapılmıştır.

Çalışma sürecinde alan araştırması, literatür taraması, tasarım ve uygulama çalışmaları yapılmıştır. Uygulama örnekleri ile Türk kültürünün en önemli ögelerinden biri olan “Türk kilimi” kavramına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Bezemelerin her biri motif olarak ele alınmış, aslına uygun şekilde dijital ortamda çizimleri yapılmış ve kilim tasarımları olarak değerlendirilmiştir. Çalışılması oldukça keyifli olan bu tasarımların, ileride yapılacak başka tasarım çalışmaları için bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

Geleneksel kilim üretimleri yanında diğer geleneksel sanatlardaki motiflerin yeniden yorumlanarak farklı alanlarda uygulanması sağlanmıştır.  Sert bir yüzeydeki üç boyutlu taş bezemelerin kilim motifi olarak kullanılabilir olduğu, uygulamalar yapılarak görülmüştür