Doğa Kulüplerine Üye Rekreasyonel Doğa Yürüyüşçülerinin Çevresel Davranışlarının İncelenmesi


Abstract views: 126 / PDF downloads: 83

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10737548

Anahtar Kelimeler:

Çevre, Doğa Yürüyüşü, Rekreasyon, Spor

Özet

Dünya gündeminde önemli bir yer tutan çevresel sorunlar, gün geçtikçe yaşanılabilir bir doğanın gelecek nesillere aktarılamayacağı sonucunu doğurmaktadır. Bireylerin ve toplumların çevre davranışları doğada düzenin bozulmasına neden olmuştur. Şüphesiz nüfusun artması, devlet politikaları gibi birçok etkenin yanında bireysel hatalarda yine çevresel sorunları tetiklemiştir. Yaşanabilir bir çevre hem bizlerin hem de gelecek nesillerin en doğal hakkı olması sebebiyle çevre sorunlarıyla ilgili bilinçlenmek ve mücadele etmek yine insanların bir vazifesidir. Bu çalışmada Kahramanmaraş Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü bünyesinde faal olarak doğa yürüyüşü yapan bireylerin çevresel davranışlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada veriler, Kişisel Bilgi Formu ile Timur ve Yılmaz tarafından 2013 yılında Türkçeye uyarlanarak geçerlik güvenirlik çalışması yapılan 20 madde ve 6 alt boyuttan oluşan Çevre Davranış Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 26 istatistik programı kullanılmıştır. Yapılan Skewness-Kurtosis testi sonucu dağılımların normal düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Verilerin analizinde betimleyici istatistiklerle birlikte normal dağılımda parametrik testlerden, iki bağımsız grup ortalamaları arasında karşılaştırmalar için t-testi, ikiden fazla grupların analizinde ise tek yönlü varyans analizi (ANOVA) istatistiksel yöntemi ve sürekli değişkenler arasındaki ilişki düzeylerini belirlemek için Pearson Korelâsyon Analizi uygulanmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin analizi sonucunda; doğa yürüyüşçülerinin cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, gelir durumu, doğa kulübü üyelik süresi değişkenlerine göre çevre davranış ölçeği puanlarında anlamlı bir fark bulunurken, doğa yürüyüşlerine katılım sıklığı ve farklı kulüplere olan üyelik durumu değişkenlerine göre çevre davranış ölçeği puanlarında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Referanslar

Acungil, Y. (2020). Üniversite öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Davranış Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, (75:3), 997-1032.

Akıllı, M., & Genç, M. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlığı Alt Boyutlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 5 (2), 81-97.

Akşit Aşık, N. (2018). Ön Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Çevreye İlişkin Tutum ve Davranışları. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 10(2), 99-113.

Alkan, H., & Aktemur Gürler, S. (2020). Çocuk Gelişimi Programı Öğrencilerinin Çevresel Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Journal of Preschool and Elementary Education, (1:1), 64-74.

Ardahan, F., & Mert, M. (2013). Bireyleri doğa yürüyüşü yapmaya motive eden faktörler ölçeği ve bu faaliyetlere katılarak elde edilen faydalar ölçeğinin Türk popülasyonu için geçerlilik güvenirlilik çalışması. International Journal of Human Sciences, 10(2), 338-355.

Ardahan, F., & Yerlisu Lapa, T. (2010). Açık Alan Rekreasyonu: Bisiklet Kullanıcıları ve Yürüyüşçülerin Doğa Sporu Yapma Nedenleri ve Elde Ettikleri Faydalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, (8:1), 1327-1341.

Atasoy, E. (2005). Çevre İçin Eğitim: İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Çalışma. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Uludağ Üniversitesi.

Aydın, F., & Çepni, O. (2012). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Karabük İli Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 189-207.

Birleşmiş Milletler Türkiye Başkanlığı. (2023, 12 Haziran). Çevre. (https://turkiye.un.org/tr/sdgs)

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, EK., Akgün, ÖE., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, (25), 1-360.

Coşanay, B. (2018). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının (Beş-Altı Yaş) Çevresel Tutumlarının Çocuk ve Öğretmen Değişkenleri Açısından İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı, İnönü Üniversitesi.

Çabuk, B., & Karacaoğlu, ÖC. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıklarının İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 190-198.

Çetinkaya, G. (2015). Doğa Sporlarına Katılım Çevre Tutumunu Etkiler Mi? Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, 13(2), 137-142.

Dablan, E., & Yılmaz Alarçin, E. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Çevreye Duyarlı Tüketim Davranışı Üzerine Etkisinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma. Süleyman Demirler Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(26), 164-181.

Demir, F. (2018). Ortaokul Öğrencilerinin Çevresel Sorumlu Vatandaş Davranışları Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı. Erciyes Üniversitesi.

Demir, C., & Çevirgen, A. (2006). Turizm ve Çevre Yönetimi Sürdürülebilir Gelişme Yaklaşımı. Nobel Basımevi.

Doğan, F., & Keleş, Y. (2020). Ortaokul ve Lise Öğrencilerinde Çevre Farkındalığı ve Çevre Davranışı. Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 80-90.

Ekinci, E., Yenel, F., & Sarol, H. (2012). Doğa Yürüyüşlerine katılım Motivasyon Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. I. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi. (12-15 Nisan), 222-228, Kemer, Antalya.

Erdoğan, M. (2021). İlköğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Çanakkale Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56(1), 249-271.

Erol, GH. (2005). Sınıf Öğretmenliği İkinci Sınıf Öğrencilerinin Çevre ve Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Fen Bilimleri Enstitüsü, Pamukkale Üniversitesi.

Gıcır, B., Oruç, I., & Özatlı, NS. (2020). X,Y,Z Kuşaklarının Çevre Davranış Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi: Balıkesir Örneği. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(2), 491-516.

Gökçe, B. (1998). Toplumsal Bilimlerde Araştırma. Savaş Yayınları.

Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S., & Özden, M. (2007). Elementart Students’ Attitudes Towards Environment. Elementary Education Online, (6:3), 452-468.

Gökdayı, F., & Demirel, M. (2018). Bir Boş Zaman Etkinliği Olarak Doğa Sporları Aktivitelerine Katılan Bireylerin Çevresel Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi. International Journal Mountaineering and Climbing, 1(1), 45-53.

İşyar, N. (1999). İlköğretim (3.,4., 5. Sınıf) Öğrencilerinin Olumlu Çevresel Tutumlarının Yaş ve Sosyo Ekonomik Düzeye Göre Değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı, Uludağ Üniversitesi.

Kanbak, A. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Davranışları: Farklı Değişkenler Açısından Kocaeli Üniversitesi Örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (30), 77-90.

Karaküçük, S. (1999). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme. Bağırgan Yayınevi.

Karpuzcu, M. (2007). Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü. Kubbealtı Yayınevi.

Kınacı, B., Albuz Pehlivan, N., & Seyhan, G. (2011). Turizm ve Çevre (Çevre Koruma). Pegem Yayınevi.

Lake, W. (2019). Conflict in the Consumer Identity. The Coexistence and Consequences of Environmental Identity and Material Identity. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Business School, The University of Adelaide.

McKenzie, MD. (2000). How are adventure education program out come sachieved? A review of the literatüre. Australian Journal of Outdoor Education, 5(1), 19-28.

Özden Özdemir, D., & Öztürk, C. (2019). Birer Çevresel Vatandaş Olarak İlköğretim Öğrencileri: 6.7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Çevresel Sorumlu Vatandaş Davranışlarının İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (20), 363-392.

Steg, L., Agens, E., Van Den Berg, AE., & De Groot, JIM. (2015). Çevre Psikolojisi. (Çev: Kaya Cicerali, L., Cicerali, EE.). Nobel Yayınevi.

Timur, S., & Yılmaz, M. (2013). Çevre Davranış Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Adaptation of Environmental Behavior Scaleto Turkish. GEFAD / GUJGEF, 33 (2), 317-333.

Yerlisu Lapa, T., & Ardahan, F. (2009). Akdeniz Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Etkinliklerine Katılım Nedenleri ve Değerlendirme Biçimleri. Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 132-144.

Yılmaz, Ö., Boone, WJ., & Andersen, HO. (2004). İlk ve Ortaokul Türk Öğrencilerinin Çevre Sorunlarına Bakışları. International Journal of Science Education, 26 (12), 1527-1546.

İndir

Yayınlanmış

2024-02-29

Nasıl Atıf Yapılır

Gömülütaş, M., & Gençay, S. (2024). Doğa Kulüplerine Üye Rekreasyonel Doğa Yürüyüşçülerinin Çevresel Davranışlarının İncelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(104), 493–502. https://doi.org/10.5281/zenodo.10737548