Sosyal Medya Kullanımının Çocuk ve Ergenlerde Sağlıksız Beslenme Eğilimine Olan Etkilerinin Araştırılması


Abstract views: 188 / PDF downloads: 104

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.11109620

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, Ergen, Gıda, Sağlıksız Beslenme, Sosyal Medya

Özet

Sağlıksız beslenmeye yönelik dünya genelinde artan eğilim, içerikleri farklılaşan gıda ürünlerinin varlığı ve tanıtımları ile artmaktadır. Bu noktada, çocuklar ve ergenler, ebeveynlerinin ve çevrelerinin kontrolüne dayalı olarak sağlıklı beslenme konusunda yönlendirilseler de sağlıklarını olumsuz yönde etkileyecek türden gıda ürünlerini tüketme konusunda öne çıkan kesimlerdir. Mevcut dijital dünyanın şartları ve çocuklar ile ergenlerin bu şartlara olan hızlı uyumlulukları göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu dijital çağın en etkili aracı olan sosyal medyanın bu süreçteki olumsuz etkilerinin incelenmesi önem arz etmektedir. Farklı kesimlerin sosyal medya üzerindeki paylaşımlarında ön plana çıkan ve çocuklarla ergenlerin sağlıklı gelişimine engel olan gıda ürünleri sorununun temelini teşkil etmektedir. Bu çalışmada, bir literatür taramasına dayalı olarak sosyal medya kullanımının çocuk ve ergenlerde sağlık beslenme eğilimine olan etkileri incelenmiştir. İncelemenin ortaya koyduğu genel tablo, sosyal medya kullanımı konusunda aktif olan çocuk ve ergenlerin sağlıksız beslenme konusundaki eğilimlerinin yüksek düzeyli olduğunu göstermektedir.

Referanslar

Alruwaily, A., Mangold, C., Greene, T., Arshonsky, J., Cassidy, O., Pomeranz, J. L., and Bragg, M. (2020). Child Social Media Influencers and Unhealthy Food Product Placement. Pediatrics, 146(5),1-10. https://doi.org/10.1542/peds.2019-4057

Ameddah, M. A. (2020). The Influence of Social Networks on Human Society. ResearchGate. https://www.researchgate.net/publication/344955651_The_Influence_of_Social_Networks_on_Human_Society.

Barlow, P., Reeves, A., McKee, M., Galea, G., and Stuckler, D. (2016). Unhealthy diets, obesity and time discounting: a systematic literature review and network analysis. Obesity reviews : an official journal of the International Association for the Study of Obesity, 17(9), 810–819. https://doi.org/10.1111/obr.12431

Chung, A., Vieira, D., Donley, T., Tan, N., Jean-Louis, G., Kiely Gouley, K., and Seixas, A. (2021). adolescent peer ınfluence on eating behaviors via social media: scoping review. Journal Of Medical Internet Research, 23(6), 1-12.

Coates, A. E. (2020). Social media influencer marketing and children’s food ıntake: a randomized trial. PEDIATRICS, 143(4), 1-9.

Çalışkan, M. ve Mencik, Y. (2015). Değişen dünyanın yeni yüzü: sosyal medya. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (50), 254-277.

Demirezen, E. ve Coşansu, G. (2005). Adölesan çağı öğrencilerde beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sted, 14(8), 174-178.

Firmansyah, F., Tamtomo, D. G. and Cilmiaty, R. (2020). Comparing the effect of nutritional booklets and social media on knowledge and consumption of fattening foods among adolescents in Surakarta, Indonesia. International Journal of Nutrition Sciences, 5(2), 88-93.

Fleming-Milici, F. and Harris, J. (2020). Adolescents’ engagement with unhealthy food and beverage brands on social media. Appetite, 146, 1-8.

Folkvord, F., Bevelander, KE., Rozendaal, E., and Hermans, R. (2019). Children’s bonding with popular YouTube vloggers and their attitudes toward brand and product endorsements in vlogs: an explorative study. Young Consumers, 20(2), 1-15.

FRAC (2017). The Impact of Poverty, Food Insecurity, and Poor Nutrition on Health and Well-Being. FRAC. https://frac.org/wp-content/uploads/hunger-health-impact-poverty-food-insecurity-health-well-being.pdf

Fretes, G., León, K. and Véliz, P. (2023). Digital marketing of unhealthy foods and beverages directed to children and adolescents in Latin America and the Caribbean. New York: UN.

Fuhrman, J. and Phillips, R. (2018). Fast food genocide: how processed food is killing us and what we can do about it. California: HarperOne.

Griffiths, S., Murray, S. B., Krug, I., and McLean, S. A. (2018). The contribution of social media to body dissatisfaction, eating disorder symptoms,and anabolic steroid use among sexual minority men. Cyberpsychol Behav Soc Netw., 21(3), 149-156. https://doi.org/10.1089/cyber.2017.0375

Gül, T. (2011). Sağlıklı beslenme kavramı ve üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarına yönelik tutum ve davranışları: Çukurova Üniversitesi örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi.

Güzel, C. (2020). Sosyal medyanın neliği, gelişimi ve kullanım alanları üzerine kuramsal bir inceleme. Sosyolojik Düşün, 5(2), 93-112.

Harris, J. L., Jokum, S. and Fleming-Milici, F. (2020). Hooked on junk: emerging evidence on how food marketing affects adolescents’ diets and long-term health. Springer Current Addiction Reports, (November 2020), 1-9.

Kent, M. P., Pauzé, E., Roy, E. A., de Billy, N., and Czoli, C. (2019). Children and adolescents' exposure to food and beverage marketing in social media apps. Wiley Pediatric Obesity, 14, 1-9. https://doi.org/10.1111/ijpo.12508

Khan, A., Khan, S.U., Khan, S., Zia-ul-Islam, S., Baber, N.K. and Khan, M. A. (2018). Nutritional complications and ıts effects on human health. J. Food Sci. Nutr., 1(1), 17-20.

Kıran, S., Küçükbostancı, H. ve Emre, İ. E. (2020). Sosyal medya kullanımının kişiler üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(4), 435-441.

Kulandaivelu, Y., Hamilton, J., Banerjee, A., Gruzd, A., Patel, B., and Stinson, J. (2023). Social Media Interventions for nutrition education among adolescents: scoping review. JMIR Pediatr Parent, 6, 1-12. https://doi.org/10.2196/36132

Lwin, M. O., Malik, S., Ridwan, H., and Au, C. S. S. (2017). The effects of media exposure and parental mediation on fast-food consumption among Indonesian children in metropolitan and suburban areas. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 26(5), 899-905. https://doi.org/10.6133/apjcn.122016.04

Mozaffarian, D., Angell, S. Y., Lang, T., and Rivera, J. A. (2018). Role of government policy in nutrition—barriers to and opportunities for healthier eating. Science And Politics of Nutrition, 361, 1-11. https://doi.org/10.1136/bmj.k2426

Musaiger, A. (2016). Unhealthy eating habits, physical ınactivity and sedentary behaviours among Arab adolescents the main risk factors for chronic disease. ASPETAR Sports Medicine Journal, 5(2), 384-388.

Obesity Policy Coalition (2018). How Unhealthy Food Is Marketed To Children Through Digital Media. OPC. https://www.opc.org.au/downloads/policy-briefs/how-unhealthy-food-is-marketed-to-children-through-digital-media.pdf.

Qutteina, Y., Hallez, L., Raedschelders, M., De Backer, C., and Smits, T. (2021). Food for teens: how social media is associated with adolescent eating outcomes. Public Health Nutrition, (August 2021), 1-12. https://doi.org/10.1017/S1368980021003116

Recitas, L. G. (2014). The plan: eliminate the surprising "healthy" foods that are making you fat--and lose weight fast. New York: Grand Central Publishing.

Rutsaert, P., Regan, Á, Pieniak, Z., McConnon, Á, Moss, A., Wall, P. and Verbeke, W. (2013). The use of social media in food risk and benefit communication. Trends in Food Science & Technology, 30, 84-91.

Sabbagh, C., Boyland, E., Hankey, C., and Parrett, A. (2020). Analysing credibility of UK social media ınfluencers’ weight-management blogs: a pilot study. Int. J. Environ. Res. Public Health, 17, 1-17. https://doi.org/10.3390/ijerph17239022

Smit, C. R., Buijs, L., van Woudenberg, T. J., Bevelander, K. E., and Buijzen, M. (2020). The impact of social media ınfluencers on children’s dietary behaviors. Front. Psychol., 10(2975), 1-6. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.02975

Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z., ve Demir, M. (2013). İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk İletişim, 7(4), 23-32. https://doi.org/10.18094/si.92009

Sina, E., Boakye, D., Christianson, L., Ahrens, W., and Hebestreit, A. (2022). Social media and children’s and adolescents’diets: a systematic review of the underlying social and physiological mechanisms. Adv. Nutr., 3, 913–937. https://doi.org/10.1093/advances/nmac018

Sümer, F. E. (2017). Sosyal medya kullanım pratikleri üzerine ampirik bir araştırma. Global Media Journal, 8(15), 166-181

Tepe, S. Ö. (2019). Sosyal medya üzerinden diyet yapan bireylerin ortoreksiya nervoza ve yeme tutumlarının saptanması: Instagram örneği [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İnönü Üniversitesi.

Turnwald, B. P., Anderson, K. G., Markus, H. R., and Crum, A. J. (2022). Nutritional analysis of foods and beverages posted in social media accounts of highly followed celebrities. JAMA Network Open, 5(1), 1-13. https://doi.org/10.1001/jamanetworkopen.2021.43087

Utma, S. (2019). Sosyal medya bağımlılığı üzerine kuramsal bir değerlendirme. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 2(2), 118-130.

Zaremohzzabieh, Z., Samah, B., Omar, Z., Bolong J., and Kamarudinet, N.A. (2014). Addictive Facebook use among university students. Asian Social Science, 10(6), 107-116.

İndir

Yayınlanmış

2024-04-30

Nasıl Atıf Yapılır

Önder, O. U., Önder, E., Tiryaki, H., & Çağlar, Özcan. (2024). Sosyal Medya Kullanımının Çocuk ve Ergenlerde Sağlıksız Beslenme Eğilimine Olan Etkilerinin Araştırılması. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(106), 818–827. https://doi.org/10.5281/zenodo.11109620