Topkapı Sarayında “Sacit” İmzalı Bir Cilt

Özet

Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Revan Koleksiyonu içerisinde yer alan 923 envanter numaralı cildin sağ kabında “Sacit 1939” imzası tespit edilmiştir. Bu imzanın 1939 ile 1946 yılları arasında Saray Kütüphane’sinde eserlerin tamir işlerinde görev alan Mehmed Sacit Okyay tarafından yapılmış olması kuvvetle muhtemeldir. Eserin hem dış kabında hem de kab içinde kullanılan kalıpların; Necmeddin Okyay, Sami Necmeddin ve Mustafa Düzgünman imzalı birkaç eserle ve yine saray koleksiyonunda yer alan birkaç eserle daha aynı tezyinata sahip olduğu görülmüştür. Necmeddin Okyay ve oğlu Sami Necmeddin’in Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde bulunan bazı eserleri inceleyerek yeni kalıplar ürettikleri bilinmektedir. Cildin dış kabında yer alan desenin TSMK III.Ahmed 2531 envanter numaralı eserle birkaç motif farkı ile, kab içinde yer alan şemse deseni ise TSMK Revan 583 envanter numaralı eserle aynı tezyinata sahip olduğu görülmüştür. Böylece ‘Okyay’ ailesine ait bu kalıpların saraydaki hangi yazma eserlerden alındığı belirlenmiştir. Ayrıca eserin dış kabında kullanılan yekpare dikdörtgen biçimli kalıp ve dış pervazında yer alan kartuş paftaların yapımında kullanılan cilt kalıplarının günümüzde ‘Mehmet Ali Kundaracıoğlu’ koleksiyonunda olduğu tespit edilmiştir.  Cumhuriyetin erken dönem mücellitlerinin eserlerinde ortak olarak kullandığı bu cilt kalıplarının tezyinat özellikleri belirlenerek desen analizleri yapılmıştır.