Şevkânî’nin Fethü’l-Kadîr Adlı Tefsirinde Müşkil Âyetleri Tevil Metodu


Abstract views: 11 / PDF downloads: 4

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.13864006

Anahtar Kelimeler:

Tefsir, Müşkil, Müşkilü’l-Kur’ân, Şevkânî, Fethü’l-Kadîr

Özet

Bu makalede Şevkânî’nin Fethü’l-Kadîr isimli tefsirindeki müşkil âyetler araştırma konusu yapılmıştır. Araştırmanın amacı Şevkânî’nin söz konusu eserinde çelişkili görünen âyetleri nasıl bağdaştırdığı ve aralarında varmış gibi görünen tenakuzu nasıl tevil ettiğini ortaya çıkarmaktır. Zira bu durum, yaşadığı dönemde pek çok eser telif etmiş ve müctehid derecesine ulaşmış bir müfessirin Kur’ân âyetleri arasında müşkil görünen hususları nasıl tevil ettiğinin anlaşılması ve neticede Kur’ân’ın doğru anlaşılmasına katkısı açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılarak Şevkânî’nin Fethü’l-Kadîr adlı 5 ciltlik tefsiri ele alınmıştır. Buna ilaveten konunun anlaşılmasına katkı sunacak diğer eserlerden de istifade edilmiştir. Araştırmanın asıl konusuna geçmeden evvel kavramsal çerçeve bağlamında müşkilin lügavî anlamları, Müşkilü’l-Kur’ân kavramının tanımı, tercih kaideleri, tenakuz sebepleri ve şekilleri hakkında kısa malumat sunulmuştur. Araştırma neticesinde şunları söyleyebiliriz: Şevkânî eserinde Müşkilü’l-Kur’ân konusuna yer vermiştir. O aralarında çelişki ve tenakuz varmış gibi görünen âyetlerle ilgili hem kendi reyini hem de konuya ilişkin rivâyetleri ele almıştır. Müellif, âyetler arasında zahirde tenakuz varmış gibi görünse de gerçekte asla bir çelişkinin olmadığını açıklığa kavuşturmuştur. O, müşkil âyetleri bağdaştırmak için bazen kendisinden önceki müfessirlerin görüşlerine yer vermiş, bazen başta İbn Abbas olmak üzere müşkil görünen âyetlerle ilgili nakillerde bulunmuştur. Müfessir, muhtelif görüşleri zikrettikten sonra kendi tercihini belirtmiştir. O, bazen de âyetlerin cem edilmesine ilişkin pek çok rivâyeti aktarmakla yetinmiş ve bu konudaki tercihi okurlarına bırakmıştır.

Referanslar

Ahmed b. Hanbel. (ts.). Müsned. el-Mektebetü’l-İslâmiyye.

Albayrak, H. (1993). Kur'ân'ın bütünlüğü üzerine Kur'ân'ın Kur'ân'la tefsiri. Şule Yayınları.

Buhârî, E. A. (1422). el-Câmiu’s-sahîh, Dâru Tavki’n-Necât.

Cerrahoğlu, İ. (1985). Tefsir usûlü. Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları

Cevherî, E. N. (1399/1979). es-Sıhâh tâcu’l-luga ve sıhâhu’l-‘Arabiyye. y.y.

Demirci, M. (1998). Tefsir usûlü ve kaynakları. İFAV Yayınları.

Demirci, M. (ts.). Tefsir tarihi. MÜİFV Yayınları.

Demirci, M. (2009). Tefsir terimleri sözlüğü. y.y.

Erdoğan, M. (2005). Fıkıh ve hukuk terimleri sözlüğü. Ensar Neşriyat.

Ezherî, E. M. (2001). Tehzîbu’l-luga. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî.

Halîl b. Ahmed. (ts.). Kitâbü’l-‘ayn. Dâru’l-Hilâl.

Heysemî, E. H. (ts.). Mecmau’z-zevâid ve menbau’l-fevâid. Dârü’l-Kitâbi’l-‘Arabiyye.

İbn Düreyd, E. B. (1345). Kitâbu cemhereti'l-luga (1. Baskı.). Mektebetü’l-Müsennâ.

İbn Fâris, E. H. (1390/1970). Mu'cemu mekâyîsi’l-luga (2. Baskı.). y.y.

İbn Kuteybe, E. M. (1393/1973). Te'vîlü müşkili'l-Kur'ân (2. Baskı.). Dâru’t-Turâs.

İbn Mâce, E. A. (ts.). es-Sünen. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî – Faysal Îsâ el-Bâbî e-Halebî.

İbn Manzûr, C. M. (1995). Lisânü'l-‘Arab. y.y.

Kurtubî, E. A. (1427/2006). el-Câmi’ li-ahkâmi'l-Kur'ân (1. Baskı.). Müessesetu’r-Risâle.

Müslim, E. H. (ts.). el-Câmiu’s-sahîh. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî.

Nesâî, E. A. (1421/2001). es-Sünen. Müessesetu’r-Risâle.

Özel, M. (2006). Kur'ân ve tefsir terimleri sözlüğü (1. Baskı.). Kayıhan Yayınları.

Suyûtî, C. (1416/1996). el- İtkân fî ulûmi'l-Kur'ân (1. Baskı.). Dârü’l-Fikr.

Şevkânî, M. B. A. (1427/2007). Fethü'l-Kadîr. Dârü'l-Hadîs.

Tirmizî, E. İ. (1998). es-Sünen. Dâru’l-Garbi’l-İslâmî.

Turgut, A. (1991). Tefsir usûlü ve kaynakları. MÜİFV Yayınları.

Yerinde, A. (2006). Müşkilü'l- Kur'ân. Türkiye diyanet vakfı İslâm ansiklopedisi, (Cilt. 32, s. 164- 167). TDV Yayınları.

Zemahşerî, E. K. (1419/1998). Esâsu’l-belâğa. Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye.

Zerkeşî, B. M. (1427/2006). el- Burhân fî ulûmi'l-Kur'ân. Dârü'l-Hadîs.

İndir

Yayınlanmış

2024-09-30

Nasıl Atıf Yapılır

Özdemir, F. (2024). Şevkânî’nin Fethü’l-Kadîr Adlı Tefsirinde Müşkil Âyetleri Tevil Metodu . International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(111), 1665–1676. https://doi.org/10.5281/zenodo.13864006