Kitchen Sink Gerçekçiliği Bağlamında Üçüncü Sayfa (Demirkubuz, 1999) Filminin Tematik Analizi
Abstract views: 13
/ 
PDF downloads: 7
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13864083Anahtar Kelimeler:
Toplumsal Gerçekçi Sinema, Kitchen Sink Gerçekçiliği, İşçi Sınıfı, Sosyal Eşitsizlik, Üçüncü SayfaÖzet
Sinema toplumsal gerçeklikle yakından ilişki kuran ve her dönem bağlı olduğu coğrafyanın sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini yansıtan bir sanat olmuştur. Aynı zamanda sinema birçok disiplinden beslenen ve hem görsel olarak hem de anlatı bakımından kendini yenileyen bir sanattır. Görsel olduğu kadar edebi bir tür olan tiyatro ile sinema arasında da yakın bir bağ vardır. Her iki disiplin de birbirinden yararlanmış ve çeşitli ortak akımlar üretmişlerdir. 1950’lerin ikinci yarısında İngiltere’de popüler bir tiyatro ve sinema akımı olan kitchen sink gerçekçiliği de bu yakın ilişkinin bir ürünüdür. Kitchen sink gerçekçiliği, işçi sınıfı yaşamının elverişsiz gerçeklerine odaklanması ve karakterleri günlük mücadeleler içerisinde tasvir etmesiyle karakterize edilmektedir. Bu çalışma, 1990’ların ikinci yarısından itibaren yükselişe geçen Yeni Türk Sineması ve kitchen sink gerçekçiliği arasında bir bağ kurmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Zeki Demirkubuz’un 1999 yılında yönettiği Üçüncü Sayfa filmi amaçlı örnekleme yoluyla seçilmiş ve filmin kitchen sink gerçekçiliği ile benzerlikleri ortaya konmuştur. Bu doğrultuda, filmin anlatı ve tematik yapısının, görsel üslubunun ve mekân kullanımının incelenmesi için tematik analiz yöntemi seçilmiştir. 1990’larda Türkiye’nin sosyo-ekonomik ikliminde gerçekleşen ekonomik mücadeleleri, yabancılaşmayı, işçi sınıfının öfkesini ve toplumda yükselen iktidar döngülerini filmin nasıl betimlediğini analiz eden bu çalışma, yabancı sinema akımları bağlamında üretilen temalar ve yerel anlamların nasıl ilişkilendirilebileceğine dair yeni bir bakış açısı sunmayı amaçlamaktadır. Gerçekleştirilen tematik analiz sonucunda Üçüncü Sayfa filminin ekonomik buhran ve toplumsal eşitsizlik, işçi sınıfının ekonomik çıkmazlar karşısında duyduğu öfke, bir iktidar alanı olarak ev mekânının temsili ve kadının toplumsal cinsiyet normları bağlamında sunumu çerçevesinde kitchen sink gerçekçiliği ile benzer temaları içerdiği sonucuna varılmıştır.
Referanslar
Aldgate, A., & Richards, J. (2009). Best of British: Cinema and society from 1930 to the present. I.B.Tauris Publishers.
Aronowitz, S. (2003). How class works: Power and social movement. Yale University Press.
Aydın, S., & Taşkın, Y. (2016). 1960’tan günümüze Türkiye tarihi. İletişim Yayınları.
Barber, S. (2019). The Britisih film industry in 1970s: Capital, culture and creativity. Palgrave Macmillan.
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. Sage Publications.
Boyle, D. (Yöneten). (1996). Trainspotting [Sinema Filmi].
Chapman, J. (2015). A new history of British documentary. Palgrave Macmillan.
Demirkubuz, Z. (Yöneten). (1999). Üçüncü sayfa [Sinema Filmi].
Durand, J.-P. (2015). Marx'ın sosyolojisi. (A. Aktaş, Çev.) İletişim Yayınları.
Elton, A., & Anstey, E. (Yönetenler). (1935). Housing problems [Sinema Filmi].
Erksan, M. (Yöneten). (1961). Yılanların öcü [Sinema Filmi].
Erksan, M. (Yöneten). (1963). Susuz yaz [Sinema Filmi].
Farmer, R., Mayne, L., Petrie, D., & Williams, M. (2019). Transformation and tradition in 1960s British cinema. Edinburgh University Press.
Gandal, M. M. (2023). Kitchen sink realism in John Osborne's "look back in anger" and its relevance in the 21st century society. International Journal of Novel Research and Development, 8(8), 300-302.
Gray, P. S., Williamson, J. B., Karp, D. A., & Dalphin, J. R. (2007). The research imagination: An introduction to qualitative and quantitative methods. Cambridge University Press.
Güney, Y. (Yöneten). (1966). Hudutların kanunu [Sinema Filmi].
Güney, Y. (Yöneten). (1970). Umut [Sinema Filmi].
Gürbüz, S., & Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe - Yöntem - Analiz. Seçkin Yayıncılık.
Hallam, J., & Marshment, M. (2000). Realism and popular cinema. Manchester University Press.
Heidarzadegan, N., & Kurt Yıldız, Z. (2020). Kitchen sink drama and naturalism: Trends of post-war English theatre. The Journal of Applied Linguistics and Applied Literature: Dynamics and Advances, 8(1), 139-149. DOI:10.22049/jalda.2020.26818.1172.
Hill, J. (2022). Working-class precarity and the social-realist tradition in British cinema. E. Cuter, D. Fairfax, G. Kirsten, & H. Prenzel (Ed.), Precarity in European Film içinde (s. 325-346). De Gruyter.
Hunt, S. (2009). Class conflict. G. Ritzer (Ed.), The Blackwell Encyclopdia of Sociology içinde (s. 537-539). Blackwell Publishing.
Jadhav, S. (2015). A study of 'kitchen sink drama' with special reference to John Osborne's look back in anger. Epitome Journals: International Journal of Multidisciplinary Research, 1(2), 1-4.
John, G.-S., & Chilvers, I. (2009). A dictionary of modern and contemporary art. Oxford University Press.
Kiberd, D. (2006). Reinventing England. M. Luckhurst (Ed.), Modern British and Irish Drama: 1880-2005 içinde (s. 22-34). Blackwell Publishing.
Lüleci, Y. (2020). 1970’li yıllarda Türkiye’de iktidar ve sinema ilişkileri. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(36), 495-528.
Marx, K. (2000). The communist manifesto. D. McLellan (Ed.), Karl Marx: Selected Writings içinde (s. 245-272). Oxford University Press: Oxford.
Marx, K. (2011). Ekonomi politiğin eleştirisine katkı. (S. Belli, Çev.). Sol Yayınları.
Meadows, S. (Yöneten). (2006). This is England [Sinema Filmi].
Newland, P. (2013). British films of the 1970s. Manchester University Press.
Ollman, B. (2015). Diyalektiğin dansı: Marx'ın yönteminde adımlar. Yordam Kitap.
Özkantar, M. Ö. (2024). 2000 sonrası Türk sinemasında Kafkaesk etkiler: Küçük kıyamet (2004), korkuyorum anne (2009), gişe memuru (2010) ve kerr (2021) filmlerine yönelik bir analiz. The Journal of Academic Social Science Studies, 17(100), 405-424. DOI : 10.29228/JASSS.76866
Özön, N. (1995). Karagözden sinemaya. Kitle Yayınları.
Rabey, D. I. (2003). English drama since 1940. Longman.
Richardson, T. (Yöneten). (1959). Look back in anger [Sinema Filmi].
Rotha, P., Road, S., & Griffith , R. (1952). Documentary film. Faber and Faber.
Saunders, P. (1990). Social class and stratification. Routledge.
Sencer, M. (1986). Türkiye'nin yönetim yapısı. Alan Yayınları.
Sevinç, Z. (2014). 2000 sonrası yeni Türk sineması üzerine yapısal bir inceleme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (40), 97-118.
Shafer, S. C. (2001). An overview of the working classes in British feature film from the 1960s to the 1980s: From class consciousness to marginalization. International Labor and Working-Class History, (59), 3-14.
Standing, G. (2011). The precariat: The new dangerous class. Bloomsbury.
Suner, A. (2005). Hayalet ev: Yeni Türk sinemasında aidiyet, kimlik ve bellek. Metis Yayınları.
Vitt, A. L. (2009). Class. G. Ritzer (Ed.), The Blackwell Encyclopedia of Sociology içinde (s. 53537). Blackwell Publishing.
Williams, C. (1980). Realism and the cinema. Routledge & Kegan Paul.
Wright, J. (2003). Rereading the British social realist film: Samantha Lay's British Social Realism. Film-Philosophy, 8(4), 1-20. https://doi.org/10.3366/film.2004.0004.
Yılmaz, E. (2022). Bağımsız Türk Sineması ve gençlik: Sosyolojik bir yaklaşım. Detay Yayıncılık.
Zaman, S. (2018). The influence of kitchen sink drama in John Osborne's "look back in anger". IOSR Journal of Humanities and Social Science, 23(9), 77-80. DOI: 10.9790/0837-2309077780
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
