Ezgi Çekirdekleri Yaklaşımı Üzerinden Kemani Tatyos Efendiye Bir Bakış


Abstract views: 4 / PDF downloads: 3

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14020381

Anahtar Kelimeler:

Kemani Tatyos Efendi, Rast Perşev, Ezgi Çekirdekleri

Özet

Kemani Tatyos Efendi Türk Sanat Müziği’nin en önemli ve seçkin bestekârlarından ve icracılardan birisidir. Besteciliğiyle öne çıkan Kemani Tatyos Efendi, Klasik Türk Müziği makamlarının geleneksel özelliklerini çağının gerektirdiği şekilde kullanmış ve eserlerini bu anlayışla bestelemiştir. Yapılan araştırmalar sonucunda ortaya koyulan yedi peşrevinden biri olan ‘Rast Peşrevi’ çalışmada “ezgi çekirdeği” yaklaşımıyla ele alınmıştır. Makale, ezgi çekirdeği kavramını detaylandırarak, eserin melodik yapısını oluşturan perdelerin işlevsel rollerini incelemektedir. İlk olarak Tatyos Efendi’nin hayatı ve müzik kariyeri kısaca ele alınmış ve Osmanlı-Türk müziğine katkıları üzerinde durulmuştur. Devamında makam yapılarını özgün kılan, ezgisel kodlanışını ortaya koyan ve makamı temsil eden ezgi çekirdeği yaklaşımı detaylandırılmış ve bu Rast Peşrevi bu yaklaşım kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çerçevede, Tatyos Efendi’nin Rast Peşrevi’ndeki perdeler ve bu perdelerin makamın karakterini nasıl yansıttığı ayrıntılı bir şekilde incelenmiş, eserin müzikal yapısı derinlemesine değerlendirilmiştir. Sonuç olarak Kemani Tatyos Efendi’nin Rast Peşrev’i ezgi çekirdeği yöntemiyle analiz edilmiştir ve sonuçlar raporlanmıştır.

Referanslar

Akdeniz, H. B. (2017). Batı Müziğinin Osmanlı/Türk Temsilcileri. Journal Of Ottoman Legacy Studies (Jols), 4(10), 63-84.

Akdeniz, H. B. & Akdeniz, A. Ö. (2019). Osmanlı/Türk Musiki Tarihine Damgasını Vuran Bestekârlarımız. Journal Of Strategic Research İn Social Science, 5(1), 295-322.

Bayraktarkatal, M. E. ve Güray, C. (2021). Makamın Yapıtaşı. Anadolu ve Komşu Coğrafyalarda Makam Müziği Atlası, AKM Yayınları, Ankara.

Bayraktarkatal, M. E. ve Güray, C. (2021). Makam Analizi Ders Notları, Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuarı Müzik Teorileri Anabilim Dalı.

Bayraktarkatal, E. ve Öztürk, O. M. (2012). Ezgisel Kodların Belirlediği Bir sistem Olarak Makam Kavramı: Hüseyni Makamının İncelenmesi, Porte Akademik Müzik ve Dans Araştırmaları Dergisi (PAMDAD), 4, s. 24-59. Erişim adresi: https://www.ertugrulbayraktar.com/ezgiselkod

Giray, M. Z. (2023). Maqam Analysis Of Tatyos Efendi’s Peşrevs, İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 9(1), s. 213 – 235

Güray, C. (2017). Bı̇n Yılın Mı̇rası Makamı Var Eden Döngü: Edvar geleneği. İstanbul: Pan Yayıncılık

İlgay, K. (2014). XIX. Yüzyıl Osmanlı-Türk Müziği Ekseninde Bestekâr Kemânî Tatyos Efendi’nin Müzikal Kimliği Üzerine Bir İnceleme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.

neyzen.com (t.y.). Kemani Tatyos Efendi- Rast Peşrevi https://www.neyzen.com/nota_arsivi/ 02_klasik_eserler/075_rast/rast_p_kemani_tatyos.pdf

Öztürk, O. M. (2014). Makam Müziğinde Ezgi ve Makam İlişkisinin Analizi ve Yorumlanması Açısından Yeni Bir Yaklaşım: Perde Düzenleri ve Makamsal Ezgi Çekirdekleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.

Öztürk, S. (2014). Makamsal Ezgi Çekirdekleri ve Türk Müziği’nde Melodik Analiz. Müzik Yayınları.

Yıldız, Ş. & Güray, C. (2020). Ezgi Çekirdeği Yaklaşımıyla Bir Flamenko Eserin Makam Analizi: A Paso Lento, Etnomüzikoloji Derneği Sempozyum (Çevrimiçi) Bildirileri Kitabı, Bursa, Türkiye, ss. 92-107.

İndir

Yayınlanmış

2024-10-31

Nasıl Atıf Yapılır

Güngör Sarıkaya, M. E. (2024). Ezgi Çekirdekleri Yaklaşımı Üzerinden Kemani Tatyos Efendiye Bir Bakış . International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(112), 1956–1970. https://doi.org/10.5281/zenodo.14020381