Ebru Sanatının Akademik Literatürdeki Evrimi Ve Eğilimleri: Bibliyometrik Bir Analiz
Abstract views: 45
/ 
PDF downloads: 21
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14538745Anahtar Kelimeler:
Ebru sanatı, Bibliyometrik analiz, VOSviewerÖzet
Ebru sanatı, geleneksel Türk sanatları arasında önemli bir yere sahip olup, özellikle estetik ve kültürel değerleri ile dikkat çekmektedir. Günümüzde verilerden anlamlı bilgilerin çıkarılması ve bu bilgilerin etkili bir şekilde sunulması giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Özellikle büyük veri analizlerinde görselleştirme yöntemlerinin kullanımı, araştırmacılar tarafından öne çıkarılmakta ve farklı alanlarda yaygın bir şekilde uygulanmaktadır. Bibliyometrik analizler, akademik literatürdeki karmaşık ilişkileri anlamak için bu görselleştirme tekniklerinin önemli bir parçası haline gelmiştir. Çalışma, 2000-2024 yılları arasında ebru sanatıyla ilgili yayımlanan akademik makaleleri inceleyerek, bu alandaki araştırma trendlerini, yazarları, yayıncıları ve ülkeleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Bibliyometrik analiz yöntemi kullanılarak, Web of Science veri tabanlarında tarama yapılmış ve ebru sanatı ile ilgili makaleler, yazarlar, yayın türleri, ülkeler ve atıf analizleri üzerine detaylı bir inceleme gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçları, ebru sanatının hangi akademik disiplinlerde ele alındığını, hangi ülkelerde yoğun araştırmalar yapıldığını ve hangi yayıncıların bu alana katkıda bulunduğunu ortaya koymaktadır. VOSviewer programı kullanılarak elde edilen verilerle ‘‘ortak yazarlık’’ ve ‘‘birlikte bulunma’’ analizleri yapılmıştır. Gerçekleştirilen analiz sonuçlarında, ebru sanatı konusunda en yoğun çalışmaların 2020-2021 yıllarında (1,197 ve 1,265 makale) yayınlandığı, en fazla (667 çalışma) yayın olan kaynağın ‘‘Elsevier’’ dergisi olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öne çıkan ülkeler, Çin, USA, Italy ve Türkiye’nin 175 çalışmayla 4. sırada bulunduğu görülmektedir. Yapılan bibliyometrik ağ analiz sonuçları, kentsel açık yeşil alan planlamasında katılımcılık konularında uluslararası literatürün nasıl geliştiğini değerlendirmek için kullanılarak gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutma amacını taşımaktadır.
Analiz sonuçları, ebru sanatıyla ilgili en yoğun araştırmaların belirli yıllarda yapıldığını ve en fazla yayın yapan dergilerin öne çıktığını göstermektedir. Ayrıca, bu alandaki öne çıkan ülkeler belirlenmiş ve Türkiye’nin literatürdeki yeri değerlendirilmiştir. Bu bibliyometrik ağ analiz sonuçları, ebru sanatının akademik alandaki temsilini ve gelişim dinamiklerini gözler önüne sererken, gelecekteki araştırmalar için potansiyel alanları ve literatürdeki boşlukları da belirlemeyi hedeflemektedir. Elde edilen bulgular hem akademik camia hem de ebru sanatıyla ilgilenen araştırmacılar için önemli bir referans kaynağı olacaktır.
Referanslar
Al, U., Sezen, U., & Soydal, İ. (2019). Türkiye'nin bilimsel yayınlarının sosyal ağ analizi yöntemiyle değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Proje Raporları No: 110K044, Ankara.
Alkılınç, E., & Palabıyık, S. (2023). Bibliyometrik analiz yöntemi üzerinden yer seçimi ile ilgili karar destek sistemi yöntemlerinin incelenmesi. İnternational Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR) 10(98), 2016-2026.
Burmaoğlu, S., Kıdak, L. B., Sur H., & Demir, H. (2016). Sistem yaklaşımı ve sağlık alanında sistem dinamikleri uygulamaları: bibliyometrik bir analiz. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(4), 443-463.
Çiçek, D. ve Kozak, N. (2012). Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi’nde Yayınlanan Hakem Denetimli Makalelerin Bibliyometrik Profili. Türk Kütüphaneciliği. 26(4), 734-756,
Demir, H., & Erigüç, G. (2018). Bibliyometrik Bir Analiz İle Yönetim Düşünce Sisteminin İncelenmesi. İş Ve İnsan Dergisi, 5(2), 91-114.
Dere, Ö. F. (2007). Ebrû sanatı. İstanbul: İSMEK Yayınları
Dos Santos, B.S., Steiner, M.T., Fenerich, A.T., Lima, R.H., (2019), Data mining and machine learning techniques applied to public health problems: A bibliometric analysis from 2009 to 2018. Comput. Ind. Eng, 138, 106120.
Kaya, E., & Uzun, O. (2024). Kentsel açık ve yeşil alan planlaması ve katılımcılık görüşlerini birlikte kullanan uluslararası çalışmaların bibliyometrik analizi. Kent Akademisi, 17(3), 1060-1085.
Knani, M., Echchakoui, S. and Ladhari, R. (2022). Artificial intelligence in tourism and hospitality: Bibliometric analysis and research agenda. International Journal of Hospitality Management, 107, 103317.
Krauskopf, E. (2018). A bibiliometric analysis of the Journal of Infection and Public Health: 2008–2016. Journal of infection and public health, 11(2), 224-229
Kurutkan, M. N., & Orhan, F. (2018). Kalite prensiplerinin görsel haritalama tekniğine göre bibliyometrik analizi. Sageya Yayınevi. Ankara.
Özçimi, S. (2012). Gelenekli ebru sanatımız. Bursa’da Zaman, 3, 98-105.
Palabıyık S., & Demircan, D. (2020) The evaluatıon of the potentıal of the computatıonal desıgn methods ın archıtecture wıth the lıfe cycle model, Internatıonal Refereed Journal Of Desıgn And Archıtecture 21,91-123
Sözen, M. & Güner, Ş. (1998). Ebru, geleneksel Türk el sanatları, Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık, İstanbul
Taşatan, U. (2019). Süleymaniye Kütüphanesi ebru koleksiyonundaki Mustafa Düzgünman ebruları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi.
Tiryaki, Y. (2021). Türk ebrûculuğunda klasik-modern veya gelenekli-gelenek dışı bir tasnifin yapılması hakkında. Lale Kültür, Sanat ve Medeniyet Dergisi, 4, 130-141.
Türkoğlu, T., & Baydeniz, E. (2022). Somut olmayan kültürel miras unsurlarının disiplinlerarası çalışmalara konu edilirliğinin incelenmesi: Ebru sanatı örneği. MANAS Journal of Social Studies, 11(3), 1-20. https://doi.org/10.12345/abc1234
Zan, B. U. (2013). Türkiye'de bilim dallarında karşılaştırmalı bibliyometrik analiz çalışması. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi], Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Üniversitesi / Ankara.
Zeren, D., & Kaya, N. (2020). Dijital pazarlama: Ulusal yazının bibliyometrik analizi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 35-52.
Zupic, I., & Čater, T. (2015). Bibliometric methods in management and organization. Organizational Research Methods, 18(3), 429-472.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
