SİKKELER IŞIĞINDA KYZİKOS’UN HOMONOIA ANLAŞMALARI

Özet

Homonoia, Yunancada his, fikir birliği, anlaşma-uyum anlamlarına gelmektedir. Homonoia kavramı aile içi ve fertlerin uyumu için kullanılmış, daha sonra kentlerin uyumunu da temsil etmiştir. Kentler arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde homonoia anlaşmaları önemli bir rol oynamıştır. Homonoia anlaşmalarının amaçları arasında sınır anlaşmazlıkları, ticari ve dini konular, etnik kökenler ile ortak kutlanan festivaller gibi konular yer almaktadır. Günümüze homonoia anlaşmalarından hiç biri ulaşmamıştır. Bu anlaşmaların izleri, üzerinde kentlerin ethnikonu ile OMONOIA lejantının yer aldığı ortak basılmış sikkelerden takip edilebilmektedir. Bu tarz sikke basma geleneği Küçük Asya kentlerine özgüdür. Kyzikos’un Küçükasya’nın önde gelen kentleri olan Ephesos, Smyrna, Propontis ve Hierapolis ile birlikte bastığı homonoia sikkeleri bulunmaktadır. Kyzikos homonoia sikkeleri birkaç istisna dışında homonoia sikkelerinin genel özelliklerini taşımaktadırlar. Homonoia sikkeleri üzerinde Kyzikos’u kentin koruyucu tanrıçaları Demeter/Kore, kurucu kral Kyzikos, kent Tykhe’si ve tokalaşan el figürleri temsil etmektedir. Kyzikos homonoia anlaşmalarının ana nedenlerinden biri kentin her yönden gelen yollara ve önemli bir limana sahip olmasıdır. Bu çalışma ile homonoia sikkelerinin genel değerlendirmesi yapılarak, Kyzikos homonoia sikkeleri araştırılacaktır. Böylelikle sınırlı sayıda Türkçe kaynağın olduğu alana katkı sağlanacaktır. Kyzikos’un gerçekleştirdiği homonoia anlaşmalarının nedenleri antik ve modern kaynaklar yardımıyla ortaya koyulmaya çalışılacaktır.