BÖLGESEL KALKINMADA KÜMELENMENİN ÖNEMİ: ÜÇ YILDIZ ANALİZİ İLE BİR UYGULAMA

Özet

Kümelenme bir grup üretim veya hizmet işletmesinin, ilgili ekonomik aktörlerin ve kurumların belli bir coğrafi yerde yoğunlaşması, uzmanlaşma göstermesi, katma değer üretmesi, birbirine yakın bulunması ve bu karşılıklı yakınlık ve bağlantılardan meydana gelen bir sinerji oluşturmalarıdır. Küreselleşmeyle birlikte ekonomilerin bütünleşik ve homojen bir yapı görünümüne kavuşması, bölgesel kalkınma yaklaşımlarında kümelenme yaklaşımlarını öne çıkarmıştır. Bu kapsamda endüstriyel kümelenmenin temel unsurları sektörel uzmanlaşmaya dayalı kitlesel üretimde dikey veya yatay tamamlayıcılık; esnek üretim ilişkileri toplanma/yığılma ekonomileri veya kolektif etkinlik; coğrafi yakınlık, yersel veya bölgesel yoğunlaşma; KOBİ nitelikli küçük ölçekli firmalar; işbirliği ve güvene dayalı atmosfer ile birlikte kültürel homojenlik, benzeşen iş yapıları ve üretim sistemleri; işletmeler arasında üretim, ticari ve istihdam paylaşımı vb. şeklinde sıralanabilir. Bu çalışmada endüstriyel kümelenmenin bölgesel kalkınmaya etkisinin ortaya konulabilmesi amacıyla Konya ili Beyşehir ilçesinde yer alan yivsiz silah kümesi üzerinde Üç Yıldız Analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda söz konusu kümelenmenin bölgesel kalkınma üzerinde olumlu ve güçlü bir etkisi, özellikle ihracat kanallarında rekabet gücüne sahip olduğu tespit edilmiştir. Diğer yandan Beyşehir’deki yivsiz silah kümelenmesinin; katma değer, istihdam, büyüklük, baskınlık ve uzmanlaşma boyutlarında Türkiye ortalamasının çok üzerinde bir göstergeye sahip olduğu görülmüştür.