YOLCULUK ÇARTERİ SÖZLEŞMESİNDE GÖNDERİLENİN NAVLUN ÜCRETİNDEN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI

Özet

Yolculuk çarteri sözleşmesi, taşıyanın navlun karşılığında geminin bir kısmını ya da tamamını taşıtanın yüklerine tahsis etmek suretiyle denizde eşya taşımayı üstlendiği navlun sözleşmesidir. Sözleşmenin tam iki tarafa borç yükleyen karakteri gereği, taşıyan, yükü taşımayı ve boşaltma limanında gönderilene teslim etmeyi taahhüt ederken, taşıtan da bunun karşılığında navlun ödeme borcu altına girmektedir. Kural olarak navlun ücretinin borçlusu çarter sözleşmesinin tarafı olan taşıtandır. Bununla birlikte eşyanın üçüncü bir kişiye tesliminin kararlaştırıldığı çarter sözleşmelerinde gönderilenin de sözleşmeden kaynaklanan borçların muhatabı olması mümkündür. Sözleşmenin tarafı olmayan üçüncü kişi gönderilenin hangi hâllerde söz konusu borçların muhatabı olacağı TTK m. 1203’te hüküm altına alınmıştır. İlgili düzenlemeye göre, gönderilenin ilk olarak eşyanın teslimini talep etmesi ve teslim talebinin dayanağı olan sözleşmede ya da denizde taşıma senetlerinde bu alacaklardan sorumlu olduğunun belirtilmesi gerekmektedir. 

Bu çalışmada yolculuk çarteri sözleşmesi ve türleri genel hatlarıyla incelendikten sonra sözleşmeden doğan navlun ücretinden gönderilenin hangi hallerde sorumlu olacağı ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır.