ADEM VE HAVVA KOMPOSİZYONLARINDA İKONOGRAFİK VE İKONOLOJİK ÇÖZÜMLEMELER

Özet

Avrupa resim sanatının tamamında olduğu gibi, Rönesans ve Barok resmindeki figürlere yönelik çalışmalarda, dönemlerin sanatsal özellikleri ve yansımaları önemli ve öncelikli görülmektedir. Avrupa’da Rönesans ve barok resim sanatı, figür çalışmaları açısından üslup olarak farklılıklar göstermektedir. Her iki dönem arasındaki felsefi görüş, coğrafi konum gibi değişimler ve gelişmeler, üslup olarak resim sanatını etkilemiştir. Avrupa resim sanatında, Rönesans ve barok resim sanatının tarihsel akışı içerisinde, Âdem ve Havva kompozisyonlarında figüratif özellikleri ve yorum farklılıkları incelenen bu çalışmada sanat tarihinin en önemli iki dönemi olarak görülen Rönesans ve barok sadece bir akım olarak değil, muhtelif alanlarda sanata devrim niteliğinde katkı sağlamıştır.
Bu çalışmada Avrupa resminde Rönesans ve barok döneme ait özellikle, fresk yağlı boya ve baskı resimler incelenmiştir. Âdem ve eşi Havva kompozisyonlarının önce tarihçesi ele alınarak yüzyıllar içinde nerelerde yer aldıklarının örnekleri verilmiştir.
İnsan güzelliği, figür ve anatomisine önem verilmesi perspektifle sanatta yeni bir ruh doğuşuna sebep olmuştur. Tezin ana teması Rönesans ve barok dönem resimlerinde görülen Âdem ve Havva kompozisyonlarıyla başlamaktadır. Bu kompozisyonlar da kendi içinde sınıflandırılmıştır. Rönesans dönem resimlerinden başlayarak konu sıralaması kronolojik farklı başlıklarla işlenmiştir.
Eserler incelenirken yöntem olarak önce resmin künyesi, konusu, figür özellikleri, mekân özellikleri, üslubu, kendi dönemi içinde ve sanatçının kişisel stili içerinde ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Barok resim sanatında klasik duruş dışına çıkarak daha detaylı gölge ve ışıkta kontrast sağlanarak cennetten kovuluş sahnelerinde korku, endişe, pişmanlık, şaşkınlık gibi yüz ifadeleri bakış hissiyatı seyirciye yansıtılmaktadır. Barok dönem Avrupa resim sanatında, Âdem ve Havva resimlerinde üslup karşılaştırmaları zaman ve mekâna göre farklı duruş, ifade, bakış ve içerikteki anatomik gizemli imgeler ilk kez bu çalışmada detaylı olarak bir resimde ele alınmıştır.