TÜRKİYE VE IRAK’TAKİ KÜRT HAREKETİ VE BİLEŞENLERİNİN SELF DETERMİNASYON BAĞLAMINDA TEORİK BİR DEĞERLENDİRMESİ

Özet

Irak’ın kuzeyinde ki Bölgesel Kürt Yönetimi’nin kuruluş aşamasını, Irak’taki Kürt siyasal hareketi ve bileşenlerini, bölgede yaşayan Kürtler ile merkezi yönetim arasındaki yaşanan süreci ve merkezi yönetime karşı gelişen muhalefet hareketlerini, bölge ve bölge dışı ülkelerle kurduğu ilişkiler bağlamında ele almak gerekmektedir. Suriye, İran ve Irak’taki gelişmelerin seyrini iyi tespit edemezsek, ülkemiz de de oluşabilecek gelişmeleri Kürt siyasal hareketi ve bileşenleri bağlamında doğru kavrayıp yorumlayamayız. Ayrılıkçı hareketlerin bağımsızlıklarını elde etmek için başvurdukları yegâne yol ve yöntem terörün yanında, demokratik olarak başvurdukları ve gündeme getirdikleri self-determinasyon ilkesidir.
Orta-Doğu ve bölgemizdeki gelişmelere paralel olarak dört ülkeye dağılan Kürtlerin siyasal hareketlerinin ortaya çıktığı şartları, başvurduğu yolları ve siyasi taleplerini kabul ettirme metotları, birçok değişkene bağlı olmakla birlikte, genellikle bölgede çıkarları olan egemen devletlerin kontrolünde gelişmektedir. Bu çalışmada; Irak ve Türkiye’deki Kürt kimliğinin gelişmesi ve dış etkilerin Kürt siyasal hareketi ve bileşenleri üzerindeki etkilerini ortaya koymak ve bölgede gelişen Kürt hareketinin ülkemiz açısından etkilenebileceği ve bu etkinin nasıl önlenebileceği üzerinde durmaktır. Aslında sorulması gereken, bir insan bir devlette bir milletin üyesi olmadığı halde, bir vatandaş olamaz mı?