NARSİSİZM KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE BENLİK SAYGISI ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Özet

Narsisizm; kendini diğerlerinden üstün görme, diğerleri tarafından saygı ve hayranlık duyulma beklentisine girme ile nitelendirilen bir kişilik özelliğidir. Hem psikoloji hem de popüler kültürde genel inanç, narsisizmin aşırı benlik saygısının bir biçimini yansıttığı doğrultusundadır. Bazı psikologlar, narsisizmin abartılı ya da aşırı şişirilmiş yüksek bir benlik saygısı ile ilişki olduğunu öne sürmektedirler. Bu bakış açısıyla benlik saygısı narsistik kişilik özelliğini artırmaktadır. Benlik saygısı, bireylerin kendilerini ne kadar değerli hissettiklerini ifade eder. Kişilik, psikolojinin önemli alanlarından biridir ve örgütlenmiş duygusal, bilişsel, toplumsal özellikler bütünü olarak ele alınmaktadır. Kişiliğe ilişkin çok farklı yaklaşımlar öne sürülmüştür ancak en fazla kullanılan, Beş Faktör Kişilik Kuramı olarak kabul görmektedir. Bu yaklaşım bağlamında kişilik, beş faktör altında toplanabilmektedir: Dışa dönüklük, sorumluluk, uyumluluk, deneyime açıklık ve duygusal denge. Hem kişilik özellikleri hem de benlik saygısı narsisizm üzerinde etkilidir. Alanyazın ışığında bu araştırmanın temel amacı; kişilik özelliklerinden dışa dönüklük, uyumluluk, duygusal denge, sorumluluk ve deneyime açıklık boyutları ile benlik saygısının narsisizmi yordayıp yordamadığını araştırmaktır. Bu amaçla çoklu regresyon modeli oluşturulup test edilmiştir. Araştırma grubu 352 üniversite öğrencisi ve öğretmenden oluşmaktadır (%71.1 kadın, %28.9 erkek). İlk regresyon analizinde deneyime açıklık, uyumluluk, duygusal denge ve benlik saygısının narsisizmi anlamlı olarak yordadığı saptanmıştır. İkinci regresyon analizi ise kadınlarda dışa dönüklük, deneyime açıklık ve benlik saygısının; erkeklerde de deneyime açıklık ve uyumluluğun narsisizmi yordadığını göstermiştir