FİKRET MUALLA'NIN ÇAĞDAŞ TÜRK RESİM SANATI İÇİNDEKİ YERİ VE RESİMLERİNDE EKSPRESİF- FOVİST EĞİLİMLERİN YANSIMALARI

Özet

Üretken bir sanatçı olan Fikret Mualla yaşamının tüm dönemlerinde uzlaşmacı ve doğal sanatsal yaratım süreci geçirmiştir. Onun yaşamda ve sanatsal üretim alanlarında takındığı “avangard” tavrı mevcut sistemle hiçbir zaman uzlaşmamıştır. Mualla’nın bu uzlaşmaz yaşam tarzı sanat anlayışının da evrilmesini beraberinde getirmiştir. Yaşamındaki ve sanatındaki bu evrilme sanat anlayışına yeni bir kimlik kazandırmıştır. Onun trajik yaşamı ile sanatının gelişimi arasındaki ilişki çok güçlüdür. Sanatçı yaşamın önüne serdiklerini yaşamış ve yaşadıklarını eserlerinde ifade etmiştir. Sanatçı özgün tavrı ve üslubu ile Türk resim sanatında özel bir yere sahip olmuştur. Ekspresyonizm ve Fovizm sanat akımlarının yansımaları Avrupa ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de bir akis bulmuştur. Batıda bu sanat akımlarının yaşandığı yıllarda yani ne Osmanlı imparatorluğunun sön döneminde ve ne de Cumhuriyetin ilk yıllarında Batı dünyasının sahip olduğu sanat ortamı ve şartları henüz oluşmamıştır. Batının sahip olduğu bu şartlara sahip olmayan sanatçılarımız Batı dünyasında gelişmekte olan çağdaş sanat akımları ile Batıya sanat eğitimi için gittikleri ortamlarda karşılaşmışlardır. Batı’dan yurda döndükten sonra etkilenmiş oldukları çağdaş sanat akımlarını yansıtma çabası içerisine girmişlerdir. Buna rağmen Batı’da yeni gelişen çağdaş sanat haberlerinden habersiz olmaları ve bu sanatsal düşünce ortamından uzaklaşmış olmaları o dönem içerisindeki sanatçılarımızı olumsuz yönde etkilemiştir. Bu dönem içerisinde sanatsal yaklaşımları ile Ekspresyonist ve Fovist anlayışta eserler üreten sanatçılarımız arasında Fikret Mualla ayrı bir yere sahiptir. Fikret Mualla yaşadığı dönem içerisinde yapmış olduğu resimlerde uyguladığı Ekspresif ve Eovist yaklaşım gözle görülür bir şekilde dikkat çekmektedir. Sanatçının fırtınalı yaşam tarzı içiresinde yaşadığı yoğun duygular resimlerine Fovist ve Ekspresif bir ifade dili ile yansımıştır. Fikret Muallanın resimlerinde sanatçının içinde yaşadığı fırtınaları, coşkuları, heyecanları ve duyarlılıkları kısmen Ekspresif kısmen de Fovist bir ifade ile yansımaktadır. Sanatçının resimlerinde gördüğümüz abartılı biçim bozmaları Ekspresif ve Fovist ifadenin en önemli özelliklerinden olan dinamizm, yaşamsallığı ve sadeliği vurguladığı görülmektedir. Fikret Mualla duyarlı bir yaklaşımla yoğun biçim bozmaları ile çağdaş Türk sanatı içerisinde Ekspresif ve Fovist etkili çalışmaları ile yerini almıştır. Fikret Mualla’yı kuramsal olarak ele alan bu araştırmada, literatür taraması yapılmaktadır. Bu çalışmanın kapsam alanı Fikret Mualla’nın sanat anlayışı ve yapıtlarıdır.