TÜRKİYE’DE SİYASET-EKONOMİ İLİŞKİSİ: DEVLETÇİ EKONOMİ ANLAYIŞI ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Özet

Siyaset ile ekonomi ilişkisi birbirini etkileyen, oldukça karmaşık ve karşılıklı süreçleri içerir. Zira siyasetin değişkenlerinin ekonomik değişkenleri etkilediği ya da ekonomik performansın siyasetin belirleyicilerinden olduğu da tartışma götürmezdir. Ayrıca bu iki kurumun sahip olduğu nitelikler de ilişkinin profilini belirler. Bu argümandan hareketle Türkiye’de siyaset ve ekonomi arasındaki ilişkiye odaklanan çalışma, devletçi ekonomi anlayışı ve uygulamalarının siyaset-ekonomi ilişkisindeki etkilerini ve rollerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren 1980 yılında ekonomideki paradigma değişimine kadar olan süreçte devletçi ekonomi anlayışının ortaya çıkışı, gelişimi ve dönüşümünü belirli dönemler özelinde ele alarak siyasal yaşamın gelişmeleriyle birlikte tartışmaktadır. Türkiye’de siyaset ve ekonomi arasındaki ilişkinin süreklilik arz eden ve istikrarlı bir profil çizmediği, dönemin konjonktürüne bağlı siyasal alanın aktörleri tarafından şekillendiği iddiasından hareketle çalışma, siyasal alanın amaç-araç bağlamında ekonomiyi şekillendirdiğini, bununla birlikte ekonominin de iktidar paylaşımı süreçlerinde siyasal alanı kısıtladığı ya da özgürleştirdiğini ortaya koymaktadır. Sonuçta, devletçi ekonomi anlayışının siyasal iktidarların amaçları ve konjonktürün gereklerine göre benimsenip benimsenmediği ve uygulanmasıyla iktidar paylaşımı süreçlerinde çoğulculuğu zedelediği ifade edilmektedir