İŞGÖRENLERİN ÖRGÜTSEL ADALET ALGILARININ ÖRGÜTSEL GÜVEN ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Özet

Adalet ve güven, insanlık tarihi kadar eski dayanan kavramlardır. Bu kavramların örgütler üzerinde etkilerinin araştırılması ise yakın tarihlere dayanmaktadır. Örgütsel adalet, örgüt yönetiminin karar ve uygulamalarının çalışanlar tarafından nasıl algılandığı ile ilgili bir kavramdır. Örgütlerde yürütülen tüm faaliyetlerde (işe alım, ücretlendirme, performans değerleme, terfi etme, kariyer geliştirme, ödüllendirme, işten çıkarma gibi) hak edilen veya hak edildiği düşünülen kazanımların adil bir şekilde dağıtılması yani adaletin sağlanması, zorlu ve karmaşık bir süreçtir. Örgütsel güven ise örgütte var olan kurallar, değerler, inançlar, algılar, duygular ve davranışlardan etkilenen ve örgüt içi iletişimin temellerini oluşturan bir kavramdır. İşyerinde etkinliğin sağlanması için yüksek güven ortamında çalışmaya ihtiyaç vardır. Adalet ve güven kavramları, örgütlerde sağlıklı çalışma ilişkilerinin kurulabilmesinde ve örgütsel hedeflere ulaşabilmesinde önemli faktörler arasında yer almaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, örgütlerde çalışanların adalet algılarının örgütsel güven üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın sahadan veri toplama aşamasında “Örgütsel Adalet Ölçeği” ve “Örgütsel Güven Ölçeği” kullanılmıştır. Bu kapsamda İstanbul Avrupa yakasında faaliyet gösteren özel ve kamu banka ve hastane çalışanları araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmaya 199’u banka çalışanı, 201 hastane çalışanı olmak üzere toplam 400 kişi katılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, çalışanların adalet algıları ile örgütsel güven düzeyleri arasında aynı yönlü güçlü bir ilişkinin olduğu saptanmıştır (p<0,01). Araştırmaya katılan banka ve hastane çalışanları arasında örgütsel adalet algıları ve örgütsel güven düzeyleri arasında sektörel bir anlamlı bir farklılık bulunamamıştır (p>0,05). Diğer taraftan özel sektör çalışanlarının kamu sektörü çalışanlarına göre, örgütsel adalet düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunamamışken; toplam örgütsel güven düzeyinde (iş arkadaşlarına güven hariç), işyeri ve yöneticiye güven alt boyutlarında daha az güven duydukları saptanmıştır (p<0,01). Ayrıca, bayan katılımcıların, erkek katılımcılara göre toplam güven düzeyinde ve iş arkadaşlarına güven düzeyinde daha az güvene sahip oldukları saptanmıştır.