BENLİK SAYGISI VE BOYUN EĞİCİ DAVRANIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Özet

Temel amacı öğretim elemanlarının benlik saygıları ve boyun eğici davranışlar arasındaki ilişkiyi ortaya koymak olan bu çalışmanın diğer bir amacı, öğretim elemanlarının benlik saygısı ile boyun eğici davranışlarının bireysel özellikleri itibariyle farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Araştırmanın temel sorusu “öğretim elemanlarının benlik saygısı algıları boyun eğici davranışları ne yönde ve nasıl etkilemektedir ve boyun eğici davranışlar ile benlik saygıları bireysel özellikleri itibariyle farklılaşmakta mıdır?” şeklinde belirlenmiştir. Nicel araştırma yöntemiyle tasarlanan araştırmada elde edilen veriler ilişki ve fark (ANOVA, korelasyon ve regresyon) testleri ile istatistiki analize tabi tutulmuştur. Katılımcıların benlik saygısı düzeylerini belirlemek için Rosenberg (1965) tarafından geliştirilen 5’li likert tipi 10 ifadeli “Benlik Saygısı Ölçeği”nden yararlanılmıştır. Katılımcıların boyun eğme davranışlarını ise Gilbert ve Allan (1994) tarafından geliştirilen ve daha sonra Allan ve Gilbert (1997) tarafından yeniden tasarlanan 5’li likert tipi 16 ifadeli “Boyun Eğici Davranış Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre katılımcıların benlik saygısı algıları ile boyun eğici davranış algıları arasında bireysel özellikleri itibariyle anlamlı ölçüde farklılık vardır. Benlik saygısı ve boyun eğici davranış arasında istatistiksel bakımdan anlamlı ve ters yönlü (r=-0,386) orta düzeyde ilişkinin (p=0,000) olduğu ve benlik saygısının bağımsız, “boyun eğici davranış”ın ise bağımlı değişken olarak belirlendiği regresyon modelinde söz konusu modelin anlamlı (F=51,255; p=0,000); modelin ilişki katsayısı 0,386 ve toplam açıklanan varyansı %14,9 olduğu, beta katsayısı -0,386 olup, benlik saygısının boyun eğici davranışın yordanmasında ters yönde etkisinin varlığını göstermesi, benlik saygısının boyun eğici davranışları ortadan kaldırmada, eğitimin önemli bir katkısının olacağını göstermesi bakımından önemli olduğu kanaatine varılmıştır.