Sözel Aktarım Yoluyla İletilen Verilerin Yapay Zeka Algısında Görselleştirme Potansiyeline Etkisi: Geleneksel Türk Evi Örneği


Abstract views: 446 / PDF downloads: 222

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10452230

Anahtar Kelimeler:

Yapay zeka, MidJourney-AI, ChatGPT, GPT-3.5, Geleneksel Türk Evi

Özet

Günümüzde teknolojinin kullanımı insan hayatını dolaylı veya doğrudan etkilemektedir. Geçmişte günümüze insanlık tarihinin geçirdiği en büyük değişim olarak nitelenen yapay zeka ve dinamik yaşam döngümüz üzerinde yaratabileceği etkiler şu an büyük bir merak konusu haline gelmiştir. Yapay zekanın görsel tasarımda kullanılması ile birlikte mimarlık dalının doğrudan etkilendiği ve mimari tasarımlarda belirli bir seviyede kullanılabildiği görülmektedir. Bu çalışmada mimarlık ve yapay zekanın entegrasyonunu incelemek adına yapay zekaya girilen sözel verilerin, görsel veri üretimi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Sözel verilerin görsel oluşturma konusundaki etkisi mimarlıkta önemli bir yere sahip olan Türk Evi, seçilen üretken yapay zeka modelleri ile oluşturularak incelenmiştir. İnceleme 2023 Şubat- Haziran aralığında yapılmış olup üretken yapay zeka modellerinden biri olan ve görselleştirme sağlayan Midjourney ve akıllı sohbet robotu ChatGPT içerisindeki GPT-3.5 dil modeli kullanılmıştır. Bu doğrultuda iki basamaklı bir karşılaştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında yapay zeka görsel veri üretimi için ilk olarak Sedad Hakkı Eldem, Cengiz Bektaş, Önder Küçükerman eserlerinden elde edilen veriler Midjourney’e aktarılmıştır. Yapay zekanın sınırlarını anlayabilmek için ise diğer grupta ChatGPT tarafından üretilen veriler kullanılmıştır. Bilgiye ulaşmanın alışılagelmiş yöntemi ile yapay zeka versiyonu arasındaki fark bu yaklaşımla gözlemlenmeye çalışılmıştır. Her iki sürümde de Türk evi özellikleri kelime ve kelime grupları halinde komut girilmesi ile Midjourney’e veriler yüklenmiş ve çıkan görseller karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda Türk Evi konut modelinin yapay zeka teknolojilerinden yararlanılarak mevcut ile tutarlı görsellerin elde edilip edilemediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte sözel verilerin doğru ve net aktarımı söz konusu olduğunda bile yapay zekadan (AI) dan alınan görsel verilerin henüz akademik bir tutarlılık sağlamadığı tespit edilmiştir.

Referanslar

Appmaster (2023, 24 Mart). Üretken AI - ChatGPT'den Midjourney'e. https://appmaster.io/tr/blog/ chatgptden-midjourneye-uretken-yapay-zeka

Audry, S. (2021). Art in the Age of Machine Learning. The MIT Press. https://doi.org/10.7551/ mitpress/12832.001.0001

Awan, A.A. (2023, March) What is GPT-4 and Why Does it Matter?. DataCamp. https://www.datacamp.com/blog/what-we-know-gpt4

Bektaş, C. (1996). Türk Evi. Yapı Kredi Yayınları.

Bengio, Y. (2009). Learning Deep Architectures for AI. Foundations and Trends in Machine Learning, 2(1), 1-127. http://dx.doi.org/10.1561/2200000006

Caldarini, G., Jaf, S., & McGarry, K. (2022). A Literature Survey of Recent Advances in Chatbots. Information, 13(1), 1-22. https://doi.org/10.3390/info13010041

Caramiaux, B., & Alaoui S.F. (2022). Explorers of Unknown Planets” Practices and Politics of Artificial Intelligence in Visual Arts. Proceedings of the ACM on Human-Computer Interaction, 6(CSCW2), 1-24. https://doi.org/10.1145/3555578

Cerebro (2018, 16 Mart). Yapay Zekanın Tarihçesi ve Gelişim Süreci. Medium. https://medium.com/ t%C3%BCrkiye/yapay-zekan%C4%B1ntarih%C3%A7esi-ve-geli%C5%9Fim-s%C3%BCreci-cb4c 73deb01d

ChatGPT. https://chat.openai.com/

Chen, X. (2023). Chatgpt and its possible impact on library reference services. Internet Reference Services Quarterly, 27(2), 121-129. https://doi.org/10.1080/10875301.2023.2181262

Dhariwal, P. & Nichol. A. (2021). Diffusion Models Beat GANs on Image Synthesis. Advances in Neural Information Processing Systems, 34(1), 8780–8794. https://doi.org/10.48550/arXiv.2105.05233

Eldem. S.H. (1954). Türk Evi Plan Tipleri. Pulhan Matbaası.

Gero, K.I. & Chilton, L.B. (2019). Metaphoria: An Algorithmic Companion for Metaphor Creation. In Proceedings of the 2019 CHI conference on human factors in computing systems (pp. 1-12). https://doi.org/10.1145/3290605.3300526.

Ghosh, A., Zhang, R., Dokania, P.K., Wang, O., Efros, A.A., Torr, P.H.S., & Shechtman, E. (2019). Interactive Sketch and Fill: Multiclass Sketch-to Image Translation. ArXiv. https://doi.org/ 10.48550/arXiv.1909.11081

Günay, R. (1998). Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri. YEM Yayınları.

Huang, C.Z.A., Koops, H.V., Rex, E.N., Dinculescu, M., & Cai, C.J. (2020). AI Song Contest: Human-AI Co-Creation in Songwriting. ArXiv. https://doi.org/10.48550/arXiv.2010.05388

Innova (2020, 24 Eylül). Dünden bugüne Yapay Zeka. https://www.innova.com.tr/tr/blog/dunden-bugune-yapay-zeka

İTU. https://web.itu.edu.tr/~sonmez/lisans/ai/yapay_zeka_icerik1_1.6.pdf

Javatpoint. (2023). History of Artificial Intelligence. https://www.javatpoint.com/history-of-artificial-intelligence

Koubaa, A. (2023). GPT-4 vs. GPT-3.5: A Concise Showdown. Preprints.org. https://doi.org/10.20944/ preprints202303.0422.v1

Küçükerman, Ö. (1985). Turkish house in search of spatial identity/ Kendi mekâninin arayışı içinde Türk evi. Apa Ofset Basımevi Sanayi ve Ticaret A.Ş.

Lyu, Y., Wang, X., Lin, R., & Wu, J. (2022). Communication in human–AI co-creation: Perceptual analysis of paintings generated by text-to-image system. Applied Sciences, 12(22), 11312. https://doi.org/10.3390/app122211312

Midjourney. Discord Interface. https://docs.midjourney.com/docs/midjourney-discord

Midjourney. Prompts. https://docs.midjourney.com/docs/prompts

Miesner, J. (2021, August 22). A businessperson’s guide to AI buzzwords. Medium. https://medium.com/@jacob_95695/a-businesspersons-guide-to-ai-buzzwords-ecf99958768d

Mijwil, M. M. (2015). History of Artificial Intelligence. Computer science, college of science, 1(1), 1-6. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.16418.15046

Nitzberg, M., & Zysman, J. (2022). Algorithms, data, and platforms: the diverse challenges of governing AI. Journal of European Public Policy, 29(11), 1753-1778. https://doi.org/10.1080/13501763.2022. 2096668

Öztemel, E. (2003). Yapay Sinir Ağları. Papatya Yayıncılık.

Panicker, S. (2022). AI-Inflected Art/Architecture: Who(or rather, what) is the artist/architect? Blueprınt September, 3(2), 15–36.

Pirim, H. (2006). Yapay Zeka. Yaşar Üniversitesi E- Dergisi, 1(1), 81-93. https://doi.org/10.19168/jyu.72783

Saharia, C., Chan, W., Saxena, S., Li, L., Whang, J., Denton, E., Ghasemipour, S. K. S. et al. (2022). Photorealistic Text-to-Image Diffusion Models with Deep Language Understanding. ArXiv.

https://doi.org/10.48550/arXiv.2205.11487

Salkowitz, R. (2022, September 16). Midjourney Founder David Holz On The Impact Of AI On Art, Imagination And The Creative Economy. https://www.forbes.com/sites/robsalkowitz/2022/09/16/ midjourney-founder-david-holz-on-the-impact-of-ai-on-art-imagination-and-the-creative-economy/?sh=1704bc832d2b

Shahkarami, A., Mohaghegh, S.D., Gholami, V., & Haghighat, S.A. (2014). Artificial Intelligence (AI) Assisted History Matching. SPE Western North American and Rocky Mountain Joint Meeting, pp. 369-381, 17-18 April, Denver, Colorado. https://doi.org/10.2118/169507-MS.

Shehab, M., Abualigah, L., Jarrah, M.I., Alomari, O.A., & Daoud, M.S. (2020). (AIAM2019) Artificial Intelligence in Software Engineering and inverse: Review. International Journal of Computer Integrated Manufacturing, 33(10-11), 1129-1144. https://doi.org/10.1080/0951192X.2020.1780320.

Susnjak, T. (2022). ChatGPT: The End of Online Exam Integrity? ArXiv. https://doi.org/10.48550/arXiv. 2212.09292

Thorp, H. H. (2023). ChatGPT is fun, but not an author. Science, 379(6630), 313-313. https://doi.org/10.1126/science.adg7879

Tiwari, T., Tiwari, T., & Tiwari, S. (2018). How Artificial Intelligence, Machine Learning and Deep Learning are Radically Different?. International Journals of Advanced Research in Computer Science and Software Engineering, 8(2), 1-9. https://doi.org/10.23956/ijarcsse.v8i2.569

Van Dis, E., A. Bollen, J., Zuidema, W., van Rooij, R., & Bockting, C. L. (2023). ChatGPT: five priorities for research. Nature, 614 (7947), 224-226. https://doi.org/10.1038/d41586-023-00288-7

Yampolskiy, R. V., & Spellchecker, M. (2016). Artificial Intelligence Safety and Cybersecurity: A Timeline of Ai Failures. ArXiv. https://doi.org/10.48550/arXiv.1610.07997

İndir

Yayınlanmış

2023-12-31

Nasıl Atıf Yapılır

Durukan, A., & Türk, R. D. (2023). Sözel Aktarım Yoluyla İletilen Verilerin Yapay Zeka Algısında Görselleştirme Potansiyeline Etkisi: Geleneksel Türk Evi Örneği. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(102), 3569–3580. https://doi.org/10.5281/zenodo.10452230