Orta Çağ’da Sultan Melikşah'ın Dünyaya Sunduğu Kültür ve Sanat Devrimi
Abstract views: 166
/ 
PDF downloads: 43
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14020383Anahtar Kelimeler:
Sultan Melikşah, Nizamiye MedreseleriÖzet
Bu çalışma, Sultan Melikşah döneminde bilim, kültür ve sanat alanlarında yaşanan önemli gelişmeleri ele almaktadır. 1072-1092 arasında hüküm süren Sultan Melikşah, Büyük Selçuklu Devleti’ne en parlak dönemini yaşatmıştır. Melikşah, eğitime ve bilime verdiği önemle Nizamiye Medreseleri’nin kurulmasını sağlamış ve bu medreseler aracılığıyla İslam dünyasında eğitim ve bilimsel araştırmaların yayılmasına öncülük etmiştir. Sultan Melikşah döneminde Ömer Hayyam’ın liderliğinde geliştirilen Celâli Takvimi, astronomi alanında dönemin en ileri çalışması olarak öne çıkmıştır. Melikşah dönemi aynı zamanda Fars edebiyatının büyük gelişme gösterdiği bir dönem olmuştur. Sultan, şairlere ve yazarlara gösterdiği destekle edebi üretimin artmasına katkıda bulunmuştur. Mimari alanda ise İsfahan başta olmak üzere birçok şehirde cami, medrese ve kervansaray gibi eserler inşa edilmiştir. Bu yapıların Selçuklu sanatını ve kültürel zenginliğini yansıtan unsurlar içerdiği görülmektedir. Sultan Melikşah’ın sanata, bilime ve eğitime verdiği destek, sadece dönemi değil, sonrasında da İslam dünyasında derin izler bırakmıştır. Bu çalışma, Melikşah döneminde gerçekleştirilen bu önemli kültürel ve bilimsel faaliyetleri incelemektedir.
Referanslar
Ağırnaslı, N. (2011). Büyük Selçuklu Devlet Adamlarının Bilime ve Bilim Adamlarına Bakışı. II. Uluslararası Selçuklu Sempozyumu, Konya, 435-453.
Aksu, B. T. (2018). Sekizinci Yüzyildan Günümüze Takvimlerimiz. Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi (TÜRKLAD), 2(1), 382-413.
Âzâdyân, Ş., & Hekîmî, H. R. (2020). Selçuklular ve Fars edebiyatını himayesi [Çev. Ç. Kaska]. MUTAD, 7(2), 507–522.
Eğilmez, S. (2014). Farsi Şairlerin Gözünden, Selçuklu Sultanları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 113-124.
Gökmen, G. (2019). Emîr Mu’izzî Dîvânı’nda Sultan Melikşâh, Nizâmülmülk, Fahrülmülk, Terken Hâtun ve Mucîrüddevle İçin Yazılan Mersiyeler. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 17(26), 131-148.
Göksu, E. (2018). Bilge Vezir Nizam’ül Mülk. 1st Edition, Erdem Yayınları, İstanbul.
Hillenbrand, R. (2014). Architecture and politics: The north and south dome chambers of the Isfahan Jāmi‘. In E. Herzig & S. Stewart (Eds.), The age of the Seljuqs (Vol. 6). I.B. Tauris.
Kaya, B. (2019). Nizamiye medreseleri ve eğitim geleneği. Çekmece İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 49–66.
Kaya, S. (2017). Ömer Hayyâm ve Isfahan Rasathanesi’nde Astronomi Çalışmaları. Cappadocia Journal of History and Social Sciences, 9, 510-516.
Kayadibi, F. (2001). İslam dininin eğitime verdiği önem. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4, 33-44.
Kayani, A. (2013). Naghdi bar adabiyat-e Iran dar asr-e Salajeghe. Tehran: University of Tehran.
Nizami Aruzi, S. (1955). Chahar Maqala (M. Qazvini, Ed.). Tehran: Tehran University Press.
Ocak, A. (2009). Selçuklu Medreselerinin Mağrip ve Endülüs üzerindeki etkileri. Turkish Studies, 4(3), 1622-1647.
Okumuşlar, M. (2008). Ehl-i Sünnetin kurumsallaşmasında Nizamiye Medreselerinin etkisi. Marife, 1, 137-148.
Özaydın, A. (2007). Nizamiye Medresesi. TDV İslam Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/ nizamiye-medresesi
Safa, Z. (1997). Tarikh-e Adabiyat dar Iran (Vol. 4). Tehran: Amir Kabir.
Selçuklu Belediyesi & Konya Aydınlar Ocağı. (2014). Büyük Selçuklu Mirası: Mimari (O. Eravşar & H. Karpuz, Ed.; K. Branning, İngilizce Ed.). İstanbul: Kristal Matbaacılık.
Simon, J. L., Bretagnon, P., Chapront, J., Chapront-Touzé, M., Francou, G., & Laskar, J. (1994). Numerical expressions for precession formulae and mean elements for the Moon and the planets. Astronomy and Astrophysics, 282(2), 663-683.
Tan, P. K. (2020). Câmiʻu’t-Tevârîh’te Selçuklu Devlet Adamlari Hakkindaki Şiirlerin Değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 15(1), 49-57.
Unat, Y. (2011). Selçuklularda Astronomi Bilimi. II. Uluslararası Selçuklu Sempozyumu, Konya, 19-23.
Zarrinkoub, A. (1974). Naghdi bar adabiyat-e Iran. Tehran: University Press.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
