SAVUNMA HARCAMALARININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (2002-2019)

Özet

Savunma harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki son yıllarda araştırmacılar tarafından önemli bir çalışma alanı olmuştur. Yapılan çalışmalar teorik ve ampirik olarak savunma harcamalarının ekonomik büyümeye etkisini farklı bakış açılarıyla incelemişlerdir. Bu çalışmanın amacı ise 2000 ve 2001 ekonomik krizleri sonrasında Türkiye’nin savunma harcamalarının ekonomik büyümeye etkisini 2002-2019 yılları arasındaki verilerinden yola çıkarak incelenmiştir. Çalışmada ilk olarak savunma harcamaları ve ekonomik büyüme kavramlarının tanımlarına yer verilmektedir. Sonra savunma harcamalarının ekonomik büyümeye etkilerini belirleyen teorileri ve bu teorilerden yola çıkarak Türkiye’de ve dünyada yapılmış çalışmalardan seçilmiş örneklere yer verilmiştir. Çalışmanın sonunda ise Türkiye’nin 2002-2019 yılları arasındaki verileri kullanılarak model kurulmuştur. Kurulan modelle veriler durağanlık analizi, eş-bütünleşme analizi ve nedensellik analizleriyle incelenmiştir. Yapılan testler ve analizler sonucunda değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Uzun dönemde savunma harcamaları artış gösterdiğinde ekonomik büyümenin azalma gösterdiği belirlenmiştir. Diğer bir deyişle savunma harcamaları ile ekonomik büyümeye arasında uzun dönemde negatif bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Bu durum Neo-klasik Teorinin Türkiye’de geçerli olabileceğini ortaya koymuştur.