KUR’AN’A GÖRE DEĞERLER HİYERARŞİSİNİN İMKÂNI

Özet

İnsan değerleri olan bir varlıktır. Varlığı değerleriyle anlam kazanır. Değer ifade eden iyi-kötü, doğru-yanlış, güzel-çirkin, tatlı-acı, faydalı-zararlı kavramları hayatın her alanı ile ilgili olarak kullanılır. Varlıkların ve değerlerin bir hiyerarşisi vardır. Bu hiyerarşi farklı değerler arasında olduğu gibi, değerin kendi içerisinde de olabilir. “İyi, daha iyi, en iyi, muhteşem” olumlu bir değer sıralaması olduğu halde; “kötü, daha kötü, en kötü, berbat” da olumsuz bir değer derecelendirmesidir.
Kur’an-ı Kerim bir değer kitabıdır. İnsana yaşadığı hayatı mutlu ve anlamlı kılacak değerleri öğretir. Kur’an’ın bir değerler sistemi ve bu sistem içerisinde değerlerin bir derecelendirmesi/hiyerarşisi vardır. Bazı insanlar ve yapılan bazı işler, diğer bazılarından daha üstün ve daha değerlidir. Ayetlerde “ism-i tafdil” kalıplarıyla gelen ve “en üstün” ve “en aşağı” vasfına sahip olan kişi ve değerlerden sıkça bahsedilmesi ve bazı amellerin diğerlerinden derecelerle üstün kılındığının belirtilmesi sebebiyle Kur’an’ın değerlerinin bir hiyerarşisinin olduğu görülmektedir. Bu makalemizde Kur’an’ın değerler hiyerarşisinin imkânını ve genel olarak olumlu değerleri arasındaki hiyerarşiyi ortaya koymaya çalışacağız.