EBÛ SA‘D ES-SEMMÂN İSMÂİL VE “EL-MUVÂFAKAT BEYNE EHLİ’L-BEYT VE’S-SAHÂBE” ADLI ESERİ

Özet

Hz. Peygamber’in ailesi olan Ehl-i beyt’in Müslümanlar nezdinde çok büyük önemi vardır. Ehl-i beyt’in, sevip sayma bağlamında bütün Müslümanların ortak paydası olduğu söylenebilir. Bu itibarla onlar hakkında neredeyse her asırda ve her İslâm coğrafyasında “menâkıb” adıyla birçok eser kaleme alınmıştır. O eserlerden bir tanesi de Ebû Sa’d es-Semmân İsmâîl b. Ali b. Zenceveyh er-Râzî (ö. 445/1053) tarafından yazılan “el-Muvâfakat beyne ehli’l-beyt ve’s-sahâbe vemâ revâhu küllü ferîkin fî hakki’l-ahar” adlı eserdir. Eser, Ehl-i beyt’in, diğer sahabiler hakkında söylediği ile sahabilerin, Ehl-i beyt hakkında söylediği sözleri içermektedir. Ebû Sa’d es-Semmân’dan bir asır sonra gelen Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer ez-Zemahşerî (ö. 538/1143), onun eserini özet şekilde tanzim etmiş, eserdeki hadîslerin tekrar ve senetlerini ayıklamış, sadece hadîs metinleri ile yetinmiştir. Eser, her iki yazarın elinden geçmesine rağmen eserdeki bazı hadîsler, daha sonraki hadîs bilginleri tarafından tenkit edilmekten kurtulamamıştır. Bu çalışmada söz konusu eserin içeriği, yazarı ve metodolojik özelliklerinin tanıtılması amaçlanmıştır.