EĞİTİM ÖRGÜTLERİNDE MESLEKİ BAĞLILIK VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN ÖĞRETMENLERİN TÜKENMİŞLİKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Özet

Eğitimde istenilen hedeflerine ulaşılması öğretmenlerin tutum ve davranışlarına bağlıdır. Öğretmenlerin eğitim ve öğretim hizmetlerinde mesleklerine olan bağlılıkları, eğitim verdikleri okula yönelik örgütsel bağlılıkları ile tükenmişlik düzeyleri arasında ilişki vardır.
Bu araştırmanın amacı, eğitim örgütlerinde öğretmenlerin mesleki, bağlılık ve örgütsel bağlılığının tükenmişliklerini nasıl etkilediğinin araştırılmasıdır. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi ile İstanbul ili Başakşehir ilçesinde görev yapan özel okul sınıf öğretmeni 246 kişiye Mesleki Bağlılık, Örgütsel Bağlılık ve Maslach Tükenmişlik ölçekleri uygulanmıştır.
Araştırmada öğretmenlerin duygusal bağlılık düzeyi, başa çıkma ve kişisel başarı algılarının ortanın üzerinde, mesleki bağlılık, duygusal tükenmişlik, genel tükenmişlik düzeylerinin orta düzeyde ve devam bağlılığı ve duyarsızlaşma algılarının ise ortanın altında olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin cinsiyet ve mesleki kıdem değişkenlerinin ölçek alt boyutlarında anlamlı bir farklılığa neden olmazken, yaş, medeni durum, eğitim ve okuldaki hizmet yılı değişkenlerinde anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.
Öğretmenlerin mesleki bağlılık, örgütsel bağlılık ve tükenmişlik algıları arasında aynı yönlü ve ters yönlü ilişkiler tespit edilmiştir. Öğretmenlerin duyarsızlaşma algısını açıklayan ilk faktör duygusal tükenme ikinci faktör ise devam bağlılığıdır. Kişisel başarı algısı ise öğretmenlerin duyarsızlaşmasını azaltmaktadır. Öğretmenlerin duygusal tükenmeleri ise duyarsızlaşmaları tarafından açıklanmakta ve duygusal bağlılıkları duygusal tükenmişliklerini azaltmaktadır